Άγιος Ιωάννης Πατρών: Η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ (Β)

Παρασκευή 4 Αυγούστου 2017

Η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ (Β)

10:43 π.μ. |

Β΄. π. Δημητρίου Μπόκου

Ἡ σημασία της

Καὶ τί εἶναι αὐτὸ ποὺ θέλει νὰ δείξει μὲ τὴ Μεταμόρφωσή του ὁ Χριστός; Ὅτι πραγματικὰ καὶ κατὰ κυριολεξία εἶναι «τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν», καὶ ἔχει συνεπῶς τὴ δύναμη νὰ φωτίζει «πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον».

Καὶ πάλι ἀποφεύγει νὰ δείξει ὅλη τὴ λαμπρότητά του ὁ Χριστός. Φανερώνει μόνο ὅση μποροῦν νὰ ἀντέξουν τὰ μάτια τῶν μαθητῶν του, «καθὼς ἠδύναντο» καὶ «ὡς ἐχώρουν». Καὶ μόνο ἀφοῦ προηγουμένως τὰ ἔχει δυναμώσει μὲ τὴ Θεία Χάρη καὶ ἔχει διευρύνει τὴ φυσική τους δυνατότητα. Γιατὶ κανένας δὲν μπορεῖ νὰ δεῖ τὸ πρόσωπο τοῦ Θεοῦ, τὴν πραγματική του δόξα, καὶ νὰ ζήσει, κατὰ τὸν λόγο τοῦ Κυρίου στὸν Μωυσῆ. «Οὐ γὰρ μὴ ἴδῃ ἄνθρωπος τὸ πρόσωπόν μου καὶ ζήσεται» (Ἐξ. 33, 20· πρβλ. καὶ Κριτ. 6, 23).

Ὁ ἄνθρωπος φυσιολογικὰ πεθαίνει, λειώνει ὅπως τὸ κερὶ στὴ φωτιά, ὅταν βρεθεῖ μπροστὰ στὸ φοβερὸ μεγαλεῖο τοῦ Θεοῦ. Εἶναι σὰν τὸ ἄχυρο, ποὺ ἀναπόφευκτα ἀναφλέγεται καὶ γίνεται στάχτη ἂν πλησιάσει στὴ φωτιά. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ Χριστὸς ἐνίσχυσε τοὺς μαθητές του, ὥστε τὸ ἄυλο πῦρ τῆς θεότητάς του νὰ μὴν καταφλέξει τὰ ὑλικά τους σώματα. Ἔτσι στὸ Θαβὼρ δὲν μεταμορφώνεται μόνο ὁ Χριστός, ἀλλὰ καὶ οἱ μαθητές του, ὥστε νὰ γίνουν ἱκανοὶ νὰ τὸν ἰδοῦν στὴ θεϊκή του δόξα.

Τὸ συγκλονιστικὸ γεγονὸς τῆς Μεταμορφώσεως δείχνει τὴ λάμψη, τὴ δόξα τῆς θεότητας. Γιὰ πρώτη φορὰ ὁ Χριστὸς παρουσιάζει στὰ μάτια τῶν ἀνθρώπων «τὸ ἀρχέτυπον κάλλος τῆς εἰκόνος», τὴν ἀληθινὴ δηλαδὴ ὀμορφιὰ τὴν ὁποία εἶχε ἀρχικὰ καὶ στὴν ὁποία τώρα μπορεῖ νὰ ξαναφτάσει ὁ ἄνθρωπος, ἀφοῦ πλάσθηκε «κατ’ εἰκόνα» τοῦ Θεοῦ. Ἡ ἀνθρώπινη φύση τοῦ Χριστοῦ, ἐπειδὴ εἶχε ἑνωθεῖ ἀπ’ τὴ στιγμὴ τῆς συλλήψεώς του τέλεια καὶ ἀδιάρρηκτα μὲ τὴ θεϊκή του φύση, εἶχε ἤδη τὸ κάλλος αὐτό, ἀλλὰ στὰ μάτια τῶν ἀνθρώπων παρέμενε ἀκόμα συνεσκιασμένο, κρυφό.

«Μόνο ὁ ἄνθρωπος φανερώνει τὸν Θεό», λέγει κάποιος. Καὶ αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος εἶναι ὁ Χριστός, ὁ πρῶτος ἀληθινός, πλήρης, τέλειος ἄνθρωπος ποὺ ὑπῆρξε, ἀφότου πλάστηκε τὸ ἀνθρώπινο γένος. Ὁ Χριστός, μοναδικὸς Υἱὸς τοῦ Ἀνθρώπου, ἀπέβη ὡς νέος Ἀδὰμ τὸ πρότυπο, ἡ πραγματικὴ εἰκόνα τοῦ ἀνθρώπου. Γι’ αὐτὸ καὶ ἐξ ἀρχῆς «τὸ θεῖο σχέδιο τῆς δημιουργίας τοῦ ἀνθρώπου κρύβει μέσα του ἐν σπέρματι τὴ μέλλουσα ἐνανθρώπηση τοῦ Λόγου. Δημιουργία καὶ ἐνανθρώπηση ἀλληλοεξαρτῶνται. Ἡ μία ὁλοκληρώνει τὴν ἄλλη. Γιὰ τὸν λόγο αὐτό, κατὰ τοὺς ἀνατολικοὺς Πατέρες, ἡ ἐνανθρώπηση θὰ γινόταν ἀκόμη καὶ χωρὶς τὴν πτώση τοῦ ἀνθρώπου, σὰν ἔκφραση τῆς θείας ἀγάπης καὶ ἔσχατο τέλος τῆς κοινωνίας μεταξὺ τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ ἀνθρώπου» (Paul Evdokimof, Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα στὴν Ὀρθόδοξη παράδοση, σσ. 18 καὶ 23). Ὁ Χριστός, μοναδικὸς Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, «σφραγὶς ἰσότυπος, ἐν ἑαυτῷ δεικνὺς τὸν Πατέρα», θὰ ἐρχόταν ὁπωσδήποτε στὸν κόσμο γιὰ νὰ φανερώσει τὴν πραγματικὴ εἰκόνα τοῦ Θεοῦ, τὴν πλήρη ἀγαθότητα τοῦ Πατέρα, ὅτι «οἰκτίρμων καὶ ἐλεήμων ἐστί, μακρόθυμος καὶ πολυέλεος» (Ψαλμ. 102, 8).

Ἡ πραγματικὴ ἕνωση μεταξὺ Θεοῦ καὶ ἀνθρώπου, ποὺ στὸ ἑξῆς θὰ λαμβάνει χώρα στὴν εὐχαριστιακὴ Θεία Κοινωνία, πραγματοποιεῖται πρῶτα καὶ πλήρως στὸν Χριστό, ὁ ὁποῖος μεταμορφώνεται, γιὰ νὰ φανερώσει αὐτὴν ἀκριβῶς τὴν ἕνωση. Τὴ στιγμὴ ἐκείνη τὸ πρόσωπό του ἦταν ταυτόχρονα ἡ ἀληθινὴ εἰκόνα τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἡ ἀληθινὴ εἰκόνα τοῦ Θεοῦ. Μὲ τὴ Μεταμόρφωσή του ὁ Χριστὸς δείχνει καθαρὰ ὅτι, ἂν καὶ εἶναι ἕνα πρόσωπο, μία ὑπόσταση, ἕνα ὄν, ὁ Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ, ὅμως ἔχει ἐπάνω του δύο φύσεις, θεϊκὴ καὶ ἀνθρώπινη, ἑνωμένες μὲν καὶ ἀδιαίρετες, ἀσύγχυτες ὅμως καὶ διακριτὲς μεταξύ τους (ὅρος Δ΄ Οἰκουμ. Συνόδου). Εἶναι ὁ ἀληθινὸς Θεάνθρωπος.

Τὴ διπλή του αὐτὴ διάσταση ἀκριβῶς ἤθελε νὰ κάμει γνωστὴ στοὺς ἀνθρώπους ὁ Χριστὸς πρὶν ἀπὸ τὴ Σταύρωσή του. Δὲν μεταμορφώθηκε τὴ στιγμὴ ἐκείνη σὲ κάτι ποὺ δὲν ἦταν πρίν. Ἀλλὰ ἔδειξε στοὺς μαθητές του αὐτὸ ποὺ εἶχε πάντα, τὴ δόξα τῆς θεότητάς του, ποὺ στὰ μάτια τῶν ἀνθρώπων παρέμενε ἀφανής, κρυμμένη ἀπ’ τὴ στιγμὴ τῆς συλλήψεώς του κάτω ἀπὸ τὴ σάρκα του.

Στὸ Θαβὼρ ἔχουμε, ὅπως καὶ στὸν Ἰορδάνη, πανηγυρικὴ φανέρωση τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Ὁ Υἱὸς φανερώνεται μέσα στὴ θεϊκή του λαμπρότητα, ὁ Πατέρας τὸν ἀναγνωρίζει ὡς γνήσιο Υἱό του καὶ ἡ ἄκτιστη Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος κατεβαίνει καὶ ἐπισκιάζει ὡς νεφέλη φωτεινή. (ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ)