Στὴν πασίγνωστη παραβολὴ τοῦ Σπορέως μὲ τὸν ἐξαιρέτως ἀπέριττο τρόπο του ὁ Χριστὸς θέτει ἐνώπιόν μας προβληματισμοὺς ζωτικῆς σημασίας. Ὁ ἐπουράνιος γεωργὸς-σπορέας Χριστὸς ἐξέρχεται ἀπὸ τὴν οὐράνια κατοικία του καὶ «κλίνας οὐρανοὺς κατέρχεται» στὸν μεγάλο ἐπίγειο ἔμψυχο ἀγρό του, γιὰ νὰ σπείρει «τὸν σπόρον αὐτοῦ». Οἱ ἄνθρωποι ὅλοι εἶναι ὁ ἀγρὸς τοῦ Θεοῦ. Δὲν ἀποτελοῦν ὅμως ἕνα ὁμοιόμορφο χωράφι. Ἀπαρτίζουν μιὰ μεγάλη ποικιλία τόπων διαφορετικῶν. Καὶ αὐτό, ἐπειδὴ ἀκριβῶς ἡ προετοιμασία τοῦ ἐδάφους, ὅλες οἱ προεργασίες γιὰ τὴ σπορά, ἀνήκουν στὴν εὐθύνη τοῦ ἀνθρώπου, ὄχι τοῦ Θεοῦ. Καὶ κάθε ἄνθρωπος, ἐλεύθερος ὤν, ἔχει τὸ δικό του πρόγραμμα, κάνει τὶς δουλειές του ὅπως θέλει (Κυριακὴ Δ΄ Λουκᾶ).

Ὁ σπόρος προέρχεται ἀπὸ τὸν Θεό. Ἡ ποιότητά του συνεπῶς εἶναι ἄριστη. Ἡ πρὸς καρποφορία ἱκανότητά του μέγιστη. «Ὁ σπόρος ἐστὶν ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ». Ποιὸς μπορεῖ νὰ ὑποβαθμίσει, ἔστω καὶ ἐλάχιστα, τὴν ἀξία τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ, ποὺ εἶναι ἡ μόνη ἀλήθεια; «Ἐγὼ τὴν ἀλήθειαν λέγω ὑμῖν», λέει ὁ Χριστός. Τὰ λόγια ποὺ «ἐγὼ λαλῶ ὑμῖν, πνεῦμά ἐστι καὶ ζωή ἐστι». Δὲν βρέθηκε ποτὲ δόλος «ἐν τῷ στόματι αὐτοῦ». Ἀκόμα καὶ οἱ ἐχθροί του ὁμολογοῦν, ὅτι ποτὲ δὲν μίλησε ἄνθρωπος τόσο σαγηνευτικά, τόσο ὄμορφα σὰν αὐτὸν (Λουκ. 8, 11. Ἰω. 16, 7. 6, 63. Α΄ Πέτρ. 2, 22. Ἰω. 7, 46).

Ἂν λοιπὸν ἡ καρποφορία δὲν πάει καλά, κάτι φταίει σὲ μᾶς. Γιατὶ ὁ θεῖος σπόρος, «τὸ καλὸν σπέρμα» (κατὰ τὴν παραβολὴ τῶν ζιζανίων), δὲν εἶναι μόνο ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ. Σπόρος τοῦ Θεοῦ γίνονται καὶ ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ποὺ ἀποδέχονται τὸν λόγο του καὶ ἀγωνίζονται γιὰ τὴ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν. Ὁ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου, ὁ Χριστός, ἐρχόμενος ἐπὶ τῆς γῆς, σπέρνει «τὸ καλὸν σπέρμα… Τὸ δὲ καλὸν σπέρμα, οὗτοί εἰσιν οἱ υἱοὶ τῆς βασιλείας». Ὀφείλουμε νὰ γίνουμε ὁ καλὸς σπόρος τοῦ Θεοῦ, ποὺ φυτρώνει, καρποφορεῖ καὶ παράγει σιτάρι καλό. Δὲν τὸ πράττουμε ὅμως ὅλοι αὐτό. Ὑπάρχουν παράλληλα καὶ τὰ ζιζάνια, «οἱ υἱοὶ τοῦ πονηροῦ». Πατέρας τους εἶναι ὁ «ἐχθρὸς ἄνθρωπος», ὁ διάβολος ποὺ σπέρνει τὰ «ζιζάνια ἀνὰ μέσον τοῦ σίτου» (Ματθ. 13, 25-43).

Μποροῦμε συνεπῶς νὰ εἴμαστε ὁ καλὸς ἢ ὁ κακὸς σπόρος, τὸ σπέρμα τοῦ Θεοῦ ἢ τὸ σπέρμα τοῦ δαίμονα. Καὶ ἀντιστοίχως νὰ ἐπιτελοῦμε τὸ ἔργο τοῦ Θεοῦ ἢ τὸ ἔργο τοῦ πονηροῦ ἐπὶ τῆς γῆς. Νὰ γινόμαστε σῖτος καθαρὸς γιὰ τὴν οὐράνια ἀποθήκη, τὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἢ ἀγριόχορτα καὶ ἀγκάθια γιὰ τὴ φωτιά. Ἡ καρποφορία λοιπὸν δὲν ὀφείλεται σὲ αὐτὸν ποὺ σπέρνει. Σίγουρα ὁ Θεὸς κάνει καλὰ τὴ δουλειά του. Ἡ εὐθύνη ἀνήκει σὲ μᾶς. Τὸ ἂν θὰ διαχειρισθοῦμε μὲ τὸν καλὸ ἢ τὸν ἄσχημο τρόπο ὅ,τι μᾶς προσφέρει ὁ Θεός, εἶναι πάντα δική μας ἐπιλογή.

Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς ἐπισημαίνει, ὅτι ὁ Θεὸς βγῆκε γιὰ νὰ σπείρει ἀπ’ εὐθείας. Ὄχι νὰ ὀργώσει τὰ χωράφια, νὰ ξεριζώσει τὰ ἀγκάθια, νὰ θρυμματίσει τοὺς βώλους, νὰ κάνει δηλαδὴ τὶς ἀπαραίτητες προετοιμασίες γιὰ τὴ σπορά. Ἡ προκαλλιέργεια τῆς ψυχῆς μας εἶναι δικό μας θέμα. Εἶναι ἐκεῖνο ποὺ μᾶς παραγγέλλει ὁ Πρόδρομος: «Ἑτοιμάσατε τὴν ὁδὸν Κυρίου». Μὲ τὴ μετάνοια.

Καὶ ἀρχὴ μετανοίας εἶναι ἡ αὐτομεμψία (καὶ ὄχι ἡ κατηγορία τῶν ἄλλων), ἡ ἐξομολόγηση, ἡ ἀποχὴ ἀπὸ τὴν ἁμαρτία. Αὐτὰ θὰ μαλακώσουν τὸ χῶμα τῆς καρδιᾶς μας. Γιατὶ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἁπαλός, ἀλλὰ ἡ καρδιά μας σκληρή, κατὰ τὸν ἀββᾶ Ποιμένα. Ἀκούοντας ὅμως συχνὰ τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, θὰ ἀνοίξει κάποτε καὶ ἡ καρδιά μας. Θὰ ἔλθει σὲ φόβο Θεοῦ.