Ἐπίκεντρο τοῦ λαμπροῦ ἑορτασμοῦ τῆς διπλῆς, θρησκευτικῆς καί ἐθνικῆς ἑορτῆς, στήν πόλη των Πατρῶν ἦτο ὁ πανηγυρίζων Μητροπολιτικός Ἱερός Ναός Εὐαγγελιστρίας Πατρῶν.

Τῆς Θείας Λειτουργίας προέστη ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πατρῶν κ.κ. Χρυσόστομος, συλλειτουργοῦντος τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Κερνίτσης κ. Χρυσάνθου, τῇ συμμετοχῇ πλήθους εὐσεβῶν χριστιανῶν πού κατέκλυσαν τόν Ἱερό Ναό καί τά πέριξ αὐτοῦ.

Συγκινητική ἦτο ἡ συμμετοχή στήν Θεία Λειτουργία τῶν Μαθητῶν τοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Λυκείου Πατρῶν καί τοῦ Συλλόγου «Παναγιώτης Καρατζᾶς» καί ἂλλων Συλλόγων, μέ τίς παραδοσιακές ἐθνικές ἐνδυμασίες.

Ὁ Σεβασμιώτατος στήν ὁμιλία του ἀνεφέρθη στήν θεολογία τῆς μεγάλης Δεσποτικῆς καί Θεομητορικῆς ἑορτῆς τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου καί στούς ἀγῶνες τῶν Ἑλλήνων γιά τήν ἀποτίναξη τοῦ Τουρκικοῦ ζυγοῦ.

Μεταξύ τῶν ἂλλων ἀνέφερε:

ΟΜΙΛΙΑ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΑΤΡΩΝ κ.κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΟΡΤΗΝ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ.

25.3.2024

«Σήμερον τῆς σωτηρίας ἡμῶν τό κεφάλαιον καί τῆς τῶν ἀνθρώπων σωτηρίας ἡ φανέρωσις.

Ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, υἱός τῆς Παρθένου γίνεται καί Γαβριήλ τήν χάριν εὐαγγελίζεται».

Σήμερα ἐλευθερώνεται τό ἀνθρώπινο γένος ἀπό τά δεσμά τοῦ ἃδου καί τοῦ θανάτου, στά ὁποῖα τόν ὁδήγησε ἡ ἁμαρτία. Τό λυτρωτικό μήνυμα τό ἒφερε, ὁ οὐράνιος Ἀρχάγγελος, ὁ μέγας Γαβριήλ, πρός τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο. Τά δεσμά διαλέλυνται καί ὁ Θεός διά τῆς ἐνανθρωπήσεώς Του, τόν Ἀδάμ Θεόν ἀπεργάζεται.

Αὐτή ἡ ἡμέρα ἒχει καί ἂλλο μέγα καί σωτήριο μήνυμα γιά τόν Ἑλληνικό Λαό. Ἑορτάζομε τά ἐλευθέριά μας ἀπό τήν πολυώδυνη καί μαρτυρική σκλαβιά 400 καί πλέον ἐτῶν καί τήν ἀποτίναξη τοῦ Τουρκικοῦ ζυγοῦ μέ τήν βοήθεια τοῦ Θεοῦ καί τίς πρεσβεῖες τῆς Ὑπερμάχου Στρατηγοῦ τοῦ Γένους μας, τῆς Κυρίας Θεοτόκου.

Κοντά στούς Ὑμνογράφους τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας, οἱ ὁποῖοι θεοπνεύστως θεολογοῦν καί μεγαλύνουν τά θαυμαστά καί ἒνδοξα μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ, ὁ Ἐθνικός μας ποιητής, Κωστής Παλαμάς, γιά τήν διπλῆ ἑορτή καί μεγάλη ἡμέρα, θά γράψῃ.

«Σβήνουν δύο νύχτες καί δυό λευτεριές προβάλλουν.

Δυό λευτεριές πού σμίγουνε μέσα στήν ἲδια μέρα.

Δυό λευτεριές ματόβρεχτες, παιδιά μεγάλου πόνου.

Ἡ λευτεριά τοῦ Ἓλληνα κί ἡ λευτεριά τοῦ ἀνθρώπου».

Παρελαύνει ἐνώπιόν μας, σήμερα ἡ αἱματόβρεχτη καί ἒνδοξη, ἡ δαφνοστεφανωμένη ἐπί τῆς γῆς μαρτυρική καί ἡρωική στρατεία, τῶν 10 Πατριαρχῶν, τῶν 100 Ἀρχιερέων, τῶν 6.000 καί πλέον ἂλλων Κληρικῶν, τῶν χιλιάδων πατέρων καί ἀδελφῶν, ἀνδρῶν, γυναικῶν καί παιδιῶν, τῶν ἐν οὐρανοῖς εὐφραινομένων Νεομαρτύρων, οἱ ὁποῖοι, τετρακόσια καί πλέον ἒτη, ἀγωνίστηκαν γιά τήν Πίστη καί τήν Πατρίδα.

Ὃλοι αὐτοί μοσχοβολᾶνε Χριστό καί Ἑλλάδα καί μᾶς δεικνύουν τά κλέα καί κατορθώματα πού ἐπέτυχαν, ὂντες μιά χούφτα ἂνθρωποι ἐναντίον μιᾶς ὁλόκληρης Αὐτοκρατορίας, ἀλλά καί ἂλλων ἐχθρικῶς διακειμένων, κρατῶν. Μᾶς δείχνουν τίς πληγές τους, τίς φυλακές, τίς κρεμάλες, τά σουβλίσματα, τίς ἐξορίες, τό παιδομάζωμα, τούς ἀποκεφαλισμούς, πού ὑπέστησαν ὑπέρ τῆς ἐλευθερίας τῆς πατρίδος μας.

Πόσες ὃμως φορές, ἀλήθεια, αὐτοί οἱ ἁγιασμένοι, ἠκούσθησαν λέγοντες:«Περίλυπος ἐστίν ἡ ψυχή ἡμῶν ἓως θανάτου» καί τοῦτο διότι πολλές φορές ἐφάνησαν οἱ ὑπ’ αὐτῶν ἐλευθερωθέντες, ἀγνώμονες πρός αὐτούς.

Ἠθέλησαν, ἓως καί τῆς σήμερον, οἱ ἀποδομηταί τῆς ἱστορίας τοῦ Γένους μας, νά ἀποδομήσουν τά ἱερά καί τά ὃσια, γιά τά ὁποῖα ἐκεῖνοι, οἱ Ἣρωες καί Μάρτυρες δηλαδή, ἐθυσιάσθησαν.

Καί μέ ποίους ἆρα γε, τρόπους τό ἒπραξαν καί τό πράττουν αὐτό;

•Μέ τήν ὡραιοποίηση τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας. Ἀγωνίστηκαν νά ξεχάσωμε τά ἐγκλήματα τῶν Τούρκων, ἐναντίον τοῦ Γένους μας.

•Μέ τήν ἀναγνώριση τοῦ Δυτικοῦ Διαφωτισμοῦ, ὡς πνευματικῆς δῆθεν μήτρας ἡ ὁποία ἐγέννησε τόν Νέο Ἑλληνισμό. Ἐθεώρησαν ἀκόμα, τήν Ἑλληνική Ἐπανάσταση, γνήσιο τέκνο τῆς Γαλλικῆς Ἐπαναστάσεως.

Ὃμως ὃπως οἱ πάντες γνωρίζομεν, ὁ Διαφωτισμός ἒχει πολλά ἀντιχριστιανικά στοιχεῖα. Ἡ Γαλλική Ἐπανάσταση κατεδίωξε τήν χριστιανική πίστη, ἦτο ἐπανάσταση ταξική. Ἡ Ἑλληνική Ἐπανάσταση ἐκηρύχθη ἀπό τούς Ὀρθοδόξους Χριστιανούς ἐναντίον βαρβάρων κατακτητῶν, διά τήν ἀποτίναξη τῆς δουλείας ἑκατοντάδων ἐτῶν. Ἦταν ἐπανάσταση ὑπέρ Πίστεως καί Πατρίδος. Λησμονοῦν ὃσα ἐπαναστατικά κινήματα εἶχαν γίνει στήν Ἑλλάδα, ἓως ὃτου γίνει ἡ Γαλλική Ἐπανάσταση.

Ἐμεῖς οἱ Πατρινοί δέν πρέπει νά λησμονοῦμε ὃτι ὁ πρῶτος Ἀρχιερεύς, πού ἐμαρτύρησε ἀνασκολωπισθείς, γιατί ἠγήθη ἐπαναστατικοῦ κινήματος ἐναντίον τῶν Τούρκων, ἦτο ὁ Μητροπολίτης τῶν Πατρῶν, Νεόφυτος, τό 1466.

•Ὑποτιμοῦν τήν θυσία τῶν Νεομαρτύρων καί Ἐθνομαρτύρων, ὃπως τοῦ Πατρο- Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ.

•Ἀμφισβητοῦν καί ἀρνοῦνται τήν ἱστορική συνέχεια τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Λένε ὃτι ἐπί Τουρκοκρατίας δέν ὑπῆρχε ἐθνική συνείδηση καί ὃτι τήν κατεσκεύασαν οἱ Διαφωτιστές.

Μιλοῦν γιά ἐθνογέννηση τό 1821 καί ἐσκεμμένα ἀγνοοῦν τίς πολυάριθμες ἱστορικές πηγές, πού ἀποδεικνύουν ὃτι ἐπί Ρωμανίας-Βυζαντίου, ἐπί Τουρκοκρατίας καί Ἑνετοκρατίας, διετηρήθη μέ αἷμα καί θυσίες ἡ ἐθνική συνείδηση.

Ὃποιος ἐξισλαμιζόταν χανόταν καί ὡς Ἓλληνας, ἐτούρκευε, ὃπως ἒλεγαν χαρακτηριστικά.

●Ἡ ἀποδόμησις, δυστυχῶς, συνετελέσθη καί συντελεῖται μέ τήν καταστροφή τῆς ἑλληνικῆς γλώσσης.Τήν ἀλλαγή προσανατολισμοῦ τῆς Παιδείας. Ὁ λόγος τοῦ Πατρο- Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ, ἒχει ἐπικαιρότητα: «Μᾶς κατέστρεψαν τά ἂθεα γράμματα».

•Τά ἱερά τῆς Ἐκκλησίας μας Δόγματα καί οἱ ἀλήθειες πού σώζουν τόν ἂνθρωπο, δέν διδάσκονται πλέον στά σχολεία.

●Ἡ οἰκογένεια ἀποδομήθηκε, ἐπί τό ἀκριβέστερον διελύθη καί υἱοθετήθησαν ὂχι ἁπλῶς ξένα πρότυπα, ἀλλά μέ τήν ψήφιση νόμων πού θεσμοθετοῦν τήν παρά φύσιν συνύπαρξιν τῶν ἀνθρώπων καί ἐπισημοποιοῦν τόν σοδομισμόν, μή λαμβάνοντας ὑπ’ ὂψιν τά δικαιώματα τῶν παιδιῶν, ἡ οἰκογένεια κτυπήθηκε στη ρίζα της.

•Ἡ παράδοση τοῦ τόπου μας ὁλοένα καί περισσότερον καθίσταται ἂγνωστη στίς νεώτερες γενηές. Δυστυχῶς τά παιδιά μας, δέν γνωρίζουν οὒτε γεωγραφία∙, εἶναι ἂγνωστα τά ἱστορικά τοπωνύμια πού βάφτηκαν μέ τό αἷμα τῶν θρυλικῶν προγόνων μας. Πόσα παιδιά ἆρα γε, σήμερα γνωρίζουν πού εἶναι τό Βαλτέτσι, τό Μανιάκι, ἡ Ἁλαμάνα, τό Χάνι τῆς Γραβιᾶς καί τόσα ἂλλα; Σέ ἐρώτημα πού ἐθέσαμε πρό ὀλίγων ἡμερῶν, ἡμεῖς προσωπικῶς σέ πενήντα νέους μαθητάς διαφορετικῶν Λυκείων, σέ ποιά Ἢπειρο ἀνήκει ἡ Ἑλλάδα, δυστυχῶς ἓνας μόνο ἀπήντησε. Δέν θά προχωρήσω νά σᾶς ἀποκαλύψω, πόσην ὀδύνην αἰσθάνομαι ὃταν ἐρωτῶ ποιός ἦταν ὁ Κολοκοτρώνης, ὁ Νικηταρᾶς, ὁ Ὀδυσσέας Ἀνδροῦτσος καί ἂλλοι ἣρωες τῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821.

Τί θά γίνῃ ἆρα γε; Ἒτσι θά προχωρήσωμε; Θά ἀφήσωμε, ὡς Ἑλληνικός Λαός, τά πάντα στήν τύχη τους, ἐνῶ βλέπομε τό οἰκοδόμημα νά καταρρέῃ; Θά παρακολουθοῦμε ὡς ἀπαθεῖς θεαταί; Θά ἀφήσωμε τόν πνευματικό μας πλοῦτο, νά χαθῇ; Τήν παράδοσή μας νά λησμονηθῇ, τήν πίστη μας νά ὑβρίζεται;

Ἀλλ’ ὂχι, δέν θά γίνῃ αὐτό, παρά τίς ὃποιες ἀπαισιόδοξες πολλάκις δικές μας, ἢ ἂλλων σκέψεις. Ὃπου ὑπάρχει πίεσις, εἶναι νόμος, ὃτι θά ὑπάρξῃ ἀποσυμπίεσις.

Οἱ ἣρωες τοῦ’ 21, μᾶς διδάσκουν ὃτι ὁ Ἓλληνας ἒχει ξεχωριστές ἀντοχές καί ὃ,τι ἀπωθήθηκε βιαίως στό ὑποσυνείδητο, ἐξῆλθεν εἰς τό συνειδητόν καί ἒγινε ποτάμι πού ἒπνιξε τούς ἐπιβούλους τῶν Ἱερῶν καί τῶν Ὁσίων τοῦ Γένους μας, τῆς Πατρίδος μας. (Τά ἀναφέραμε καί χθές στήν ὁμιλία μας).

Στά τετρακόσια χρόνια τῆς τουρκικῆς σκλαβιᾶς, τήν εὐθύνη τῆς διατηρήσεως, τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσης, τῆς Ἑλληνικῆς παιδείας, τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως, τῆς Παραδόσεως τοῦ Γένους μας, τήν ἀνέλαβε ἐπώδυνα, πλήν ὃμως ἐπιτυχῶς ἡ Ἐκκλησία καί οἱ ὀλιγογράμματοι ἢ καί ἀγράμματοι, γονεῖς, οἱ μανάδες καί οἱ πατεράδες. Ἡ Ἑλλάδα ἒζησε μέ τό χτωήχι, τό κερί καί τό καντήλι μπροστά στά εἰκονίσματα, μέ τά ἱερά Μυστήρια, μέ τόν Τίμιον Σταυρόν καί τό Ἂχραντον Σῶμα καί τό Τίμιον Αἷμα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Ἐμεῖς λοιπόν θά κρατήσωμε, ὃλοι μαζί, Κλῆρος καί Λαός, ὃπως τότε, τοῦ Γένους τήν ψυχή ὂρθια. Ἐμεῖς ὃλοι μαζί θά ἀντισταθοῦμε στό ξεπούλημα τοῦ πλούτου μας τοῦ πνευματικοῦ, τῆς ἱστορίας μας καί τῆς παραδόσεώς μας.

Κάνετε τό σπίτι σας σχολεῖο, κάνετέ το Ἐκκλησία. Μείνετε πιστοί στις οἰκογενειακές ἀξίες. Ἀποκτῆστε παιδιά γιά νά κρατήσωμε ζωντανή τήν Ἑλλάδα.

Γονατῖστε μπροστά στῆς Παναγιᾶς μας τήν γλυκυτάτη μορφή καί ἐπαναλάβετε τά λόγια τοῦ ἀοιδίμου Θεοδώρου Κολοκοτρώνη: «Παναγιά μου, σῶσε καί τούτη τήν ὣρα τήν Ἑλλάδα. Σῶσε γιά ἂλλη μιά φορά τήν Πατρίδα μας…»

Τελειώνοντας αἰσθάνομαι τήν βαθειά, τήν βαθυτάτη ἀνάγκη, πρῶτος ἐγώ νά ζητήσω συγγνώμη καί πιστεύω ὃλοι οἱ ὁρθῶς σκεπτόμενοι Ἓλληνες, ἀπό τούς Ἣρωες καί Μάρτυρες, τούς ἀγωνιστάς γιά τήν Ἐλευθερία τῆς Πατρίδος μας, γιατί ἀσεβήσαμε στό αἷμα τους, στά μαρτύρια καί στίς μέχρι θανάτου θυσίες τους, ὣστε νά ζοῦμε ἐμεῖς σήμερα ἐλεύθεροι. Μᾶς παρέδωσαν μιά πατρίδα ἒνδοξη καί μεῖς τήν καταντήσαμε ζητιάνα, χωρίς εἶδος καί κάλλος, μαδήσαμε τά ἂνθη ἀπό τό στεφάνι της.

Συγγνώμη ἃγιοι Ἣρωες καί Μάρτυρες, οἱ καλῶς ἀθλήσαντες καί στεφανωθέντες, γιατί δέν φανήκαμε ἀντάξιοι τῆς παρακαταθήκης πού μᾶς παραδώσατε.

Ἐκεῖ πού εἶστε, στόν οὐρανό στεφανωμένοι, ἱκετεύσατε τόν Κύριόν μας, νά μᾶς συγχωρήσῃ, νά μᾶς λυπηθῇ, νά μᾶς ἐλεήσῃ καί νά μᾶς σώσῃ.

Ἓνα ἇσμα, ἓνα συγκινητικό τραγούδι, ὃπως βγῆκε σέ ὧρες δύσκολες, ἀπό τοῦ λαοῦ μας τήν ἀδούλωτη ψυχή, μᾶς συγκινεῖ καί κάποιους ἀπό τούς στίχους του, καταληκτικά θά χρησιμοποιήσω.

Ἡ Ἑλλάδα θρηνεῖ γιά τά παιδιά της.

«Ποιός ξέρει πόσες ἂνοιξες καί πόσα καλοκαίρια,

θλιμμένα θά σᾶς βρίσκουνε, βαρηόμοιρα παιδιά μου.

Ποιός ξέρει πόσες ἂνοιξες θέ νά θρηνῇ ἡ καρδιά μου.

Ξύπνησε Ρήγα, ξύπνησε ἀπ’ τό βαθύ σου μνῆμα,

βάλε φωτιά καί κεραυνούς, ἀπ’ τή χρυσῆ σου λύρα.

Ξύπνα Φερραῖε, ξύπνησε καί ἡ στεριά προσμένει,

τό ἀκρογιάλι καρτερεῖ καί ὂνειρα ὑφαίνει».

Μετὰ τὴν Θεία Λειτουργία, ἐτελέσθη Δοξολογία καὶ ἐν συνεχείᾳ πραγματοποιήθηκε ἡ μεγαλειώδης Παρέλαση τῶν Πολιτικῶν καὶ Στρατιωτικῶν τμημάτων ἐνώπιον τῶν Ἐκκλησιαστικῶν, Πολιτικῶν καὶ Στρατιωτικῶν Ἀρχῶν καὶ χιλιάδων Λαοῦ, ποὺ εἶχαν κατακλύσει τοὺς χώρους ἀπ’ ὅπου παρήλασαν τὰ παιδιά μας.

Τήν Ἑλληνική Κυβέρνηση ἐξεπροσώπησε ὁ Ὑφυπουργός Ὑγιείας κ. Μάριος Θεμιστοκλέους.

Οἱ λατρευτικές Ἐκδηλώσεις ἒκλεισαν τό ἀπόγευμα μέ τόν μεθέορτο Ἑσπερινό καί τό μνημόσυνο ὑπέρ τῶν εὐκλεῶς ἀγωνισαμένων καί ἡρωϊκῶς πεσόντων, ὑπέρ τῆς ἀπελευθερώσεως τῆς Πατρίδος ἡμῶν ἀπό τόν τουρκικό ζυγό, Κληρικῶν καί Λαϊκῶν, ἀοιδίμων πατέρων ἡμῶν, προεξάρχοντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πατρῶν κ.κ. Χρυσοστόμου.