Βρισκόμαστε στόν 11ο αἰώνα μ.Χ. Στήν Κωνσταντινούπολη οἱ χριστιανοί φιλονικοῦσαν μεταξύ τους, εἶχαν χωριστεῖ σέ τρεῖς μερίδες. Ἡ μιά μερίδα ἦταν οἱ Βασιλίτες, ἡ ἄλλη μερίδα ἦταν οἱ Γρηγορίτες καί τρίτη μερίδα ἦταν οἱ Ἰωαννίτες. Ἡ πρώτη μερίδα, οἱ Βασιλίτες, θαύμαζαν ὡς πιό μεγάλο Πατέρα τῆς Ἐκκλησίας τόν Μέγα Βασίλειο.

- Αὐτός εἶναι ὁ σπουδαιότερος Πατέρας, γιατί ὑπῆρξε μεγαλοπρεπής καί ἐπιβλητικός, σοφός καί ἀσκητικός.

Ἡ δεύτερη μερίδα, οἱ Γρηγορίτες, θαύμαζαν ὡς πιό μεγάλο Πατέρα τῆς Ἐκκλησίας τόν Γρηγόριο.

- Αὐτός, ἔλεγαν, εἶναι ὁ σπουδαιότερος Πατέρας, γιατί ὑπῆρξε εὐγενής καί εὐαίσθητος θεολόγος.

Καί ἡ τρίτη μερίδα, οἱ Ἰωαννίτες, θαύμαζαν ὡς πιό μεγάλο Πατέρα τῆς Ἐκκλησίας, τόν Ἰωάννη.

- Αὐτός, ἔλεγαν, εἶναι ὁ σπουδαιότερος Πατέρας, γιατί ὑπῆρξε γλυκύτατος στό λόγο, ὁ μεγαλύτερος ρήτορας, ἀηδόνι πραγματικό τοῦ ἄμβωνα.

Κι ὄχι μόνο ὑπῆρχαν οἱ τρεῖς αὐτές μερίδες στήν Κωνσταντινούπολη, ἀλλά καί τσακώνονταν μεταξύ τους. Καί πολλές φορές ἀγρίευαν οἱ χριστιανοί τῶν διαφόρων μερίδων.

Τήν ἐποχή ἐκείνη ζοῦσε κάποιος ἅγιος ἐπίσκοπος, ὁ Ἰωάννης, ἐπίσκοπος Εὐχαΐτων. Αὐτός θλιβόταν βλέποντας αὐτές τίς φιλονικίες τῶν χριστιανῶν ἐπειδή ἐκτιμοῦσε καί ἀγαποῦσε καί τούς τρεῖς Πατέρες. Καί δέν ἤθελε νά εἶναι χωρισμένοι οἱ χριστιανοί σέ μερίδες καί τσακωμένοι μεταξύ τους.

Μιά νύχτα, ἐκεῖ πού κοιμόταν, εἶδε ἕνα ὄνειρο. Εἶδε νά ἔρχονται ἀπό ψηλά οἱ τρεῖς Ἱεράρχες, ὁ Μέγας Βασίλειος, ὁ Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καί ὁ Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. Τά πρόσωπά τους ἦταν ὁλοφώτεινα. Ἔρχονταν ἀπ' τόν οὐρανό, ἀπ' τόν Παράδεισο. Ἦταν κι οἱ τρεῖς ἑνωμένοι κι ἀγαπημένοι. Ἀλλά μιά θλίψη ζωγραφιζόταν στό πρόσωπό τους. Κι ἔτσι, ὅπως ἐμφανίστηκαν, λένε στόν Ἰωάννη, τόν ἐπίσκοπο Εὐχαΐτων:

- Ὅπως βλέπεις, εἴμαστε κι οἱ τρεῖς μαζί. Ἑνωμένοι εἴμαστε στόν οὐρανό. Τίποτα δέν μᾶς χωρίζει. Δοξασμένοι κι οἱ τρεῖς κοντά στόν Θεό. Ὅπως ἑνωμένοι εἴμαστε στόν οὐρανό, ἔτσι ἑνωμένοι θέλουμε νά ’μαστε καί στή γῆ. Νά βρεῖς


τούς χριστιανούς πού τσακώνονται γιά τ' ὄνομά μας καί νά τούς πεῖς νά μονοιάσουν. Νά σταματήσουν οἱ φιλονικίες καί νά ’ναι ἀγαπημένοι.

Αὐτά εἶπαν οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες καί ἐξαφανίστηκαν. Ὁ Ἰωάννης ἐπίσκοπος Εὐχαΐτων ξύπνησε, κι ἔκανε ὅπως ἀκριβῶς τοῦ εἶπαν. Κάλεσε τούς χριστιανούς καί τούς εἶπε τήν ἐπιθυμία τῶν Ἁγίων. Κι ὕστερα ὅρισε μιά μέρα νά ἑορτάζονται μαζί καί οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες. Κι ἡ ἡμέρα αὐτή εἶναι ἡ 30ή Ἰανουαρίου. Τό Γενάρη γιορτάζουν μεμονωμένα καί οἱ τρεῖς: Τήν 1η Ἰανουαρίου ὁ Μέγας Βασίλειος, τήν 25η Ἰανουαρίου ὁ Γρηγόριος, καί τήν 27η Ἰανουαρίου ἡ ἀνακομιδή τῶν λειψάνων τοῦ Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου. Σκέφτηκε λοιπόν ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Εὐχαΐτων: Μιά πού καί οἱ τρεῖς γιορτάζουν μέσα στό Γενάρη, ἄς σφραγίζεται αὐτός ὁ μήνας μέ τήν κοινή γιορτή τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν.

Ἡ Ἐκκλησία μάλιστα, παιδιά, στεφάνωσε καί στόλισε τίς ἅγιες κεφαλές τους μέ τρία διαφορετικά ἐπίθετα.

Τό ἕνα στεφάνι στό κεφάλι τοῦ Μεγάλου Βασιλείου: «Οὐρανοφάντωρ». Ἔτσι ὀνομάζεται ἀπ' τήν Ἐκκλησία ὁ ἅγιος Βασίλειος γιατί τοῦ φανερώθηκαν τά μυστήρια τοῦ Οὐρανοῦ καί τά δόγματα τῆς πίστεώς μας. Κι ὁ ἴδιος μετά φανέρωσε αὐτά τά δόγματα στούς ἀνθρώπους.

Τό ἄλλο στεφάνι στό κεφάλι τοῦ ἁγίου Γρηγορίου. «Θεολόγος καί Ποιητής». Ἔτσι ὀνομάζεται ἀπ' τήν Ἐκκλησία, Θεολόγος, γιατί ἔκανε τούς περίφημους πέντε θεολογικούς του λόγους. Καί ποιητής, γιατί ἔγραψε 407 μεγάλα χριστιανικά ποιήματα, διατύπωνε σέ ποιήματα τά αἰσθήματα τῆς ψυχῆς του, τά μεγάλα θεολογικά νοήματα.

Καί τό τρίτο στεφάνι στό κεφάλι τοῦ ἁγίου Ἰωάννου: «Χρυσόστομος καί Χρυσορρήμων». Ἔτσι ὀνομάζεται ἀπ' τήν Ἐκκλησία ὁ Ἰωάννης, γιατί, ὅταν ἄνοιγε τό στόμα του νά κηρύξει, λές κι ἔτρεχε χρυσάφι. Χρυσά τά λόγια του, πιό πολύτιμα ἀπό χρυσάφι καί διαμάντι.

Τώρα ἄς δοῦμε καί τρεῖς καρπούς ἀπ' τά ἔργα τους. Δέντρα καρποφόρα οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες. Παρουσίασαν πολλούς, πλούσιους καρπούς, καί ὑλικούς καί πνευματικούς.

Ἕνας ἀπ' τούς καρπούς τοῦ ἔργου τοῦ Μεγάλου Βασιλείου εἶναι ἡ περίφημη Βασιλειάδα. Ὁλόκληρη πόλη. Τήν ἀποτελοῦσαν τά φιλανθρωπικά κτίσματα πού εἶχε κτίσει ὁ ἴδιος. Μές στήν πολιτεία αὐτή ὑπῆρχαν πτωχοκομεῖο, γηροκομεῖο, ξενώνας, νοσοκομεῖο, λεπροκομεῖο, ὀρφανοτροφεῖο κι ἄλλα ἱδρύματα. Ὅλα αὐτά τά ἔκανε ἕνας ἄνθρωπος, καί μάλιστα σέ λίγα χρόνια. Γιατί ὁ Μέγας Βασίλειος πέθανε νέος, μόλις 49 ἐτῶν.

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος ἀγαποῦσε πολύ τους φτωχούς. Γι’ αὐτό κάθε μέρα στήν Κωνσταντινούπολη μοίραζε φαγητό σέ 7.000 φτωχούς.

Καί ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος ὅταν ἀνέβηκε στό θρόνο τῆς Κωνσταντινούπολης, τό 379 μ.Χ., οὔτε μιά ἐκκλησία ὀρθόδοξη δέν ὑπῆρχε. Ὅλες τίς ἐκκλησίες τίς εἶχαν οἱ αἱρετικοί, οἱ Ἀρειανοί. Κι ὅμως μέσα σ’ ἕνα μόνο χρόνο κατόρθωσε, ὥστε ὅλες οἱ ἐκκλησίες νά ξανάρθουν στά χέρια τῶν Ὀρθοδόξων. Τό κατόρθωσε μέ τή δύναμη τοῦ λόγου του, μέ τό ζωντανό κήρυγμά του.