Άγιος Ιωάννης Πατρών: ΟΙ «ΣΩΦΡΟΝΕΣ» ΔΙΚΑΙΟΙ π. Δημητρίου Μπόκου

Σάββατο 15 Φεβρουαρίου 2025

ΟΙ «ΣΩΦΡΟΝΕΣ» ΔΙΚΑΙΟΙ π. Δημητρίου Μπόκου

11:59 μ.μ. |

Ὅταν ὁ ἄσωτος υἱὸς ἐπέστρεψε στὸ πατρικό του σπίτι καὶ ἔγινε δεκτὸς μὲ ἀνοιχτὲς ἀγκάλες ἀπὸ τὸν πατέρα του, ὁ μεγαλύτερος ἀδελφὸς δὲν χάρηκε. Καὶ μάλιστα διαμαρτυρήθηκε ἔντονα στὸν πατέρα του, ἐκφράζοντας παράπονο καὶ διαφωνώντας γιὰ τὸν τρόπο ὑποδοχῆς τοῦ ἀδελφοῦ του (Κυριακὴ τοῦ Ἀσώτου).

Παρόμοιο παράπονο ἐκφράζουν καὶ οἱ ἐργάτες τοῦ ἀμπελώνα σὲ μιὰ ἄλλη παραβολὴ τοῦ Χριστοῦ. Ἐκεῖ ὁ Χριστὸς μιλάει γιὰ ἐργάτες ποὺ ἔπιασαν δουλειὰ πρωὶ-πρωὶ καὶ ἐργάστηκαν ὅλη τὴν ἡμέρα καὶ γιὰ ἄλλους ποὺ ἐργάστηκαν μονάχα μιὰ ὥρα. Ἀλλὰ στὸ τέλος ὅλοι αὐτοὶ πῆραν τὸν ἴδιο μισθό. Τότε οἱ πρῶτοι ἐργάτες ποὺ ὑπέμειναν τὸν ὁλοήμερο κόπο καὶ τὸν καύσωνα, παραπονέθηκαν στὸ ἀφεντικὸ γιὰ ἀδικία (Ματθ. 20, 1-16).

Ὁ πρεσβύτερος υἱὸς τῆς παραβολῆς καὶ οἱ ἐργάτες τοῦ ἀμπελώνα εἶναι οἱ δίκαιοι. Τὰ τέκνα τοῦ Θεοῦ ποὺ ἐργάζονται πιστὰ κοντά του σὲ ὅλη τους τὴ ζωή. Ποὺ ἐφαρμόζουν προσεκτικὰ τὶς ἐντολές του. «Οὐδέποτε ἐντολήν σου παρῆλθον», λέει μὲ πικρία ὁ μεγάλος γιὸς στὸν πατέρα του. Ὁ Χριστὸς δὲν ἰσχυρίστηκε ποτὲ ὅτι ἔλεγε ψέματα ὁ πρεσβύτερος ἀδελφός. Οὔτε ὅτι δὲν ἐργάστηκαν ὅλη τὴν ἡμέρα οἱ ἐργάτες τοῦ ἀμπελώνα. Οὔτε ὅτι ὁ φαρισαῖος τῆς ἄλλης παραβολῆς δὲν εἶχε τὶς ἀρετὲς ποὺ ἔλεγε. Ἀλλὰ κάτι ἔλειπε ἀπὸ ὅλους αὐτούς. Ποιὸ ἦταν αὐτό;

Αὐτοὶ ἦταν οἱ ἐργάτες τοῦ μισθοῦ. Φρόντιζαν γιὰ τὸν ἑαυτό τους. Νὰ ἐξασφαλίσουν τὴ σωτηρία τους. Ὅταν εἶδαν ὅτι καὶ ἄλλοι διεκδικοῦν τὸ ἴδιο πράγμα, χωρὶς τὶς δικές τους προϋποθέσεις, ἀντέδρασαν. Ζήλεψαν. Φθόνησαν. Θεώρησαν τὸν ἑαυτό τους ἀδικημένο. Καὶ τὸν Θεὸ ἄδικο. Δὲν ἦταν οἱ ἐργάτες τῆς ἀγάπης. Δὲν μποροῦσαν νὰ ἀποδεχθοῦν ἰσότιμα δίπλα τους τοὺς παρακατιανοὺς τῆς κοινωνίας. Ἐνεργοῦσαν κατὰ καθῆκον. Ἀποβλέποντας στὸ τί θὰ κερδίσουν. Τοὺς ἔλειπε ἡ ἀνθρωπιά. Τὸ νὰ κάνουν τὸ καλὸ ἀπὸ ἀγάπη. Γιὰ τὸν Θεὸ καὶ γιὰ τὸν ἄνθρωπο.

Αὐτὸ ἔκανε τὴν καρδιά τους σκληρή, πέτρινη, χωρὶς εὐαισθησία ἀπέναντι στὸν ἁμαρτωλό. Ἔμεναν στὸ γράμμα τοῦ νόμου. Ἀπαιτοῦσαν δικαιοσύνη κατὰ τὴν ἀνθρώπινη λογική. Οἱ «σώφρονες» δίκαιοι ἀδυνατοῦσαν νὰ κατανοήσουν ἕνα Θεὸ ποὺ ἀγαπᾶ ἐξ ἴσου μὲ τοὺς καλοὺς καὶ τοὺς κακούς. Ποὺ ἀνατέλλει τὸν ἥλιο καὶ στέλνει τὴ βροχή του «ἐπὶ πονηροὺς καὶ ἀγαθούς». Καὶ συγχωρεῖ τὸν μετανοημένο ἄνθρωπο χωρὶς νὰ ἀπαιτεῖ τὴν περαιτέρω τιμωρία του.

Μὲ τέτοιο φρόνημα οἱ θεωρούμενοι δίκαιοι γίνονται ἀπὸ πρῶτοι ἔσχατοι. Οἱ πρώην ἄσωτοι, ἐμφορούμενοι ἀπὸ δυναμική, σωτήρια μετάνοια, τοὺς ξεπερνοῦν. Εἰσέρχονται πρῶτοι, μὲ ἀρχηγὸ τὸν ληστή, στὸν Παράδεισο. Ὁ Χριστὸς εἶναι κατηγορηματικός: «Οἱ τελῶναι καὶ αἱ πόρναι προάγουσιν ὑμᾶς εἰς τὴν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ». Ὁ λόγος του αὐτὸς ἐπαληθεύτηκε πολλὲς φορές.

Μιὰ εὐλαβὴς ὀρφανὴ κοπέλα ὀλίσθησε κάποτε στὴ ζωὴ τῆς πορνείας. Ἀπεστάλη τότε σ’ αὐτὴν ὁ ἀββᾶς Ἰωάννης ὁ Κολοβὸς καὶ κατάφερε νὰ τὴ φέρει σὲ κατάνυξη. «Ὑπάρχει γιὰ μένα μετάνοια;» ρώτησε ἡ παραστρατημένη. Καὶ στὴν καταφατικὴ ἀπάντηση τοῦ γέροντα, «πήγαινέ με τότε ὅπου θέλεις», τοῦ εἶπε. Καὶ χωρὶς νὰ πάρει τίποτε μαζί της, ἔφυγε ἀμέσως μὲ τὸν γέροντα.

Νυχτώθηκαν στὴν ἔρημο καὶ κοιμήθηκαν πάνω στὴν ἄμμο. Τὰ μεσάνυχτα ὁ ἀββᾶς βλέπει μιὰ φωτεινὴ στήλη ἀπὸ τὴ γῆ μέχρι τὸν οὐρανὸ καὶ ἀγγέλους νὰ ἀνεβάζουν ψηλὰ τὴν ψυχὴ τῆς πόρνης. Καὶ ἀκούει φωνὴ Θεοῦ νὰ λέει: «Μία ὥρα τῆς δικῆς της μετάνοιας ἦταν πολὺ πιὸ εὐπρόσδεκτη ἀπὸ τὴ μακροχρόνια, ἀλλὰ χωρὶς θέρμη, μετάνοια πολλῶν» (ἀπὸ τὸ Γεροντικό).

Νά, πῶς ἕνας ἄσωτος, ἕνας ἁμαρτωλός, ἕνας ἐργάτης τῆς ἑνδεκάτης ὥρας, μπορεῖ νὰ ξεπεράσει τὸν δίκαιο.

Καλή, εὐλογημένη ἑβδομάδα! Καλὸ Τριῴδιο!