Σάββατο 29 Φεβρουαρίου 2020
Η Σαρακοστή + Μοναχός Μωυσής, Αγιορείτης
Η προ του Πάσχα περίοδος που διερχόμαστε γεννά ή θα πρέπει να γεννά κάποια ιδιαίτερα συναισθήματα μέσα μας. Η ωραιότατη και κατανυκτική υμνογραφία αυτής της περιόδου, οι πολλές λατρευτικές ευκαιρίες, η σαρακοστιανή νηστεία θέλουν να μας συγκεντρώσουν. Να σκύψουμε μέσα μας, να προβληματιστούμε, να προβούμε σε έναν αυτοέλεγχο προς ειλικρινή μετάνοια.
Ο πολύς κόσμος αγνοεί ή δεν θέλει να προσεγγίσει το νόημα των ημερών αυτών, συνεχίζοντας τη μονότονη ζωή του. Ενώ λέει πως η ζωή τον κουράζει, δεν κάνει ούτε βήμα για μια ουσιαστική αλλαγή. Δίαιτα αυστηρή κάνει, αλλά νηστεία δεν κάνει.
Στον ψυχολόγο πηγαίνει, στην τηλεόραση κάθεται ώρες, αλλά στον εξομολόγο δεν πηγαίνει, ούτε στην εκκλησία. Δεν θέλει ο άνθρωπος σήμερα να δώσει κάτι, μόνο να πάρει, δίχως μόχθο και καμία προσωπική θυσία. Φοβάται να δει κατάματα τον εαυτό του. Συστηματικά τον αποφεύγει. Αγωνιά στο εσωτερικό κενό του. Η Σαρακοστή λειτουργεί σαν ακτινογραφικό μηχάνημα, σαν φωτογραφική μηχανή, σαν καθρέφτης. Κατά κάποιο τρόπο τη θεωρούμε αποκρουστική, γιατί θα αποκαλύψει την κρυφή πραγματικότητά μας.
Το πνεύμα της καταναλώσεως, της ευκολίας, του αταπείνωτου φρονήματος δεν αφήνει τον άνθρωπο να απαλλαγεί από πολλά περιττά που έχει γεμίσει η ζωή του. Η Σαρακοστή είναι μια παρέκκλιση και μια ευκαιρία για μεταμόρφωση. Μια ευχή που λέγεται στις ιερές ακολουθίες όλης αυτής της περιόδου πεντακόσιες φορές, του οσίου Εφραίμ του Σύρου, λέει να αφήσουμε το πνεύμα της αργίας, της περιέργειας, της φιλαρχίας και της αργοσχολίας και να αποκτήσουμε σωφροσύνη, ταπεινοφροσύνη, υπομονή και αγάπη. Η ωραία και μεστή αυτή προσευχή καταλήγει ζητώντας από τον Θεό: “Δώρησαί μοι του οράν τα εμά πταίσματα και μη κατακρίνειν τον αδελφόν μου”. Να αφήσουμε, δηλαδή, το κουτσομπολιό, την ετεροπαρατήρηση, τη συνεχή αυστηρή κριτική, και να στραφούμε εντός μας, διορθώνοντας τα σφάλματά μας.
Η Σαρακοστή θέλει να μας αυτοσυγκεντρώσει και να συνδράμει στη θεραπεία μας από πνευματικά νοσήματα, που μας σκοτίζουν τον νου, μας δυσκολεύουν και στενοχωρούν τη ζωή μας. Αν καταφέρουμε έναν βαθμό αυτογνωσίας και μετανοίας, τότε η Σαρακοστή δεν θα είναι μια σκυθρωπή και στείρα περίοδος, αλλά ένας σταθμός, που δεν θα είναι γεμάτος από καθηκοντολογικές υποχρεώσεις, αλλά ένα μαλάκωμα της πέτρινης καρδιάς μας, που θα οδηγήσει σε φιλαδελφεία και φιλοθεία.
Ο πολύς ορθολογισμός των δύσκολων καιρών θέλει να μας απομακρύνει μακριά κάθε μυστικισμό, ησυχασμό, μυστήριο ιερό, υπέρλογο και μεταφυσικό. Τα αποτελέσματα αυτής της απομακρύνσεως έχουν γίνει φανερά. Μελαγχολία και απελπισία επικρατούν, που θλίβουν τους πολλούς. Ωρίμασε ο καιρός για μια εκ βαθέων παραδοχή της αποστασίας και μια επιστροφή στο λίκνο της σταυρωμένης αγάπης.
Τη Σαρακοστή συχνά συμβαίνουν πειρασμοί, δοκιμασίες, σκάνδαλα και πτώσεις. Είναι για να μας ωριμάσουν περισσότερο, να μας ισορροπήσουν και να μας φρονηματίσουν. Η ζωή των χριστιανών, ας μη το λησμονάμε ποτέ, είναι σταυρική.
Δίχως σταύρωση δεν έρχεται ανάσταση. Η Σαρακοστή είναι μια ωραία και καλή προετοιμασία, ένας διάδρομος ημίφωτος, που οδηγεί σε φωτεινό σαλόνι. Τα πόδια της Σαρακοστής είναι η προσευχή και η νηστεία. Προσευχή και νηστεία δίχως ταπείνωση και αγάπη δεν έχουν κανέναν καρπό. Νηστεία και προσευχή θέλουν να μετριάσουν τον πολύ εγωισμό μας.
Ας μη χάσουμε την ευκαιρία και αυτής της Σαρακοστής, καθώς πλησιάζει στη δύση της. Μέσα στην Εκκλησία τα προβλήματα βρίσκουν λύση. Ο παγερός χειμώνας φέρνει την άνοιξη. Το Τριώδιο το ακολουθεί το Πεντηκοστάριο. Η συννεφιά ποτέ δεν είναι μόνιμη. Μετά από αυτήν η λιακάδα είναι πιο ωραία. Τώρα, όπως λέει ένα υπέροχο τροπάριο, είναι “μετανοίας καιρός και δεήσεως ώρα”.«Μακεδονία» - 14/03/2010
Ο πολύς κόσμος αγνοεί ή δεν θέλει να προσεγγίσει το νόημα των ημερών αυτών, συνεχίζοντας τη μονότονη ζωή του. Ενώ λέει πως η ζωή τον κουράζει, δεν κάνει ούτε βήμα για μια ουσιαστική αλλαγή. Δίαιτα αυστηρή κάνει, αλλά νηστεία δεν κάνει.
Στον ψυχολόγο πηγαίνει, στην τηλεόραση κάθεται ώρες, αλλά στον εξομολόγο δεν πηγαίνει, ούτε στην εκκλησία. Δεν θέλει ο άνθρωπος σήμερα να δώσει κάτι, μόνο να πάρει, δίχως μόχθο και καμία προσωπική θυσία. Φοβάται να δει κατάματα τον εαυτό του. Συστηματικά τον αποφεύγει. Αγωνιά στο εσωτερικό κενό του. Η Σαρακοστή λειτουργεί σαν ακτινογραφικό μηχάνημα, σαν φωτογραφική μηχανή, σαν καθρέφτης. Κατά κάποιο τρόπο τη θεωρούμε αποκρουστική, γιατί θα αποκαλύψει την κρυφή πραγματικότητά μας.
Το πνεύμα της καταναλώσεως, της ευκολίας, του αταπείνωτου φρονήματος δεν αφήνει τον άνθρωπο να απαλλαγεί από πολλά περιττά που έχει γεμίσει η ζωή του. Η Σαρακοστή είναι μια παρέκκλιση και μια ευκαιρία για μεταμόρφωση. Μια ευχή που λέγεται στις ιερές ακολουθίες όλης αυτής της περιόδου πεντακόσιες φορές, του οσίου Εφραίμ του Σύρου, λέει να αφήσουμε το πνεύμα της αργίας, της περιέργειας, της φιλαρχίας και της αργοσχολίας και να αποκτήσουμε σωφροσύνη, ταπεινοφροσύνη, υπομονή και αγάπη. Η ωραία και μεστή αυτή προσευχή καταλήγει ζητώντας από τον Θεό: “Δώρησαί μοι του οράν τα εμά πταίσματα και μη κατακρίνειν τον αδελφόν μου”. Να αφήσουμε, δηλαδή, το κουτσομπολιό, την ετεροπαρατήρηση, τη συνεχή αυστηρή κριτική, και να στραφούμε εντός μας, διορθώνοντας τα σφάλματά μας.
Η Σαρακοστή θέλει να μας αυτοσυγκεντρώσει και να συνδράμει στη θεραπεία μας από πνευματικά νοσήματα, που μας σκοτίζουν τον νου, μας δυσκολεύουν και στενοχωρούν τη ζωή μας. Αν καταφέρουμε έναν βαθμό αυτογνωσίας και μετανοίας, τότε η Σαρακοστή δεν θα είναι μια σκυθρωπή και στείρα περίοδος, αλλά ένας σταθμός, που δεν θα είναι γεμάτος από καθηκοντολογικές υποχρεώσεις, αλλά ένα μαλάκωμα της πέτρινης καρδιάς μας, που θα οδηγήσει σε φιλαδελφεία και φιλοθεία.
Ο πολύς ορθολογισμός των δύσκολων καιρών θέλει να μας απομακρύνει μακριά κάθε μυστικισμό, ησυχασμό, μυστήριο ιερό, υπέρλογο και μεταφυσικό. Τα αποτελέσματα αυτής της απομακρύνσεως έχουν γίνει φανερά. Μελαγχολία και απελπισία επικρατούν, που θλίβουν τους πολλούς. Ωρίμασε ο καιρός για μια εκ βαθέων παραδοχή της αποστασίας και μια επιστροφή στο λίκνο της σταυρωμένης αγάπης.
Τη Σαρακοστή συχνά συμβαίνουν πειρασμοί, δοκιμασίες, σκάνδαλα και πτώσεις. Είναι για να μας ωριμάσουν περισσότερο, να μας ισορροπήσουν και να μας φρονηματίσουν. Η ζωή των χριστιανών, ας μη το λησμονάμε ποτέ, είναι σταυρική.
Δίχως σταύρωση δεν έρχεται ανάσταση. Η Σαρακοστή είναι μια ωραία και καλή προετοιμασία, ένας διάδρομος ημίφωτος, που οδηγεί σε φωτεινό σαλόνι. Τα πόδια της Σαρακοστής είναι η προσευχή και η νηστεία. Προσευχή και νηστεία δίχως ταπείνωση και αγάπη δεν έχουν κανέναν καρπό. Νηστεία και προσευχή θέλουν να μετριάσουν τον πολύ εγωισμό μας.
Ας μη χάσουμε την ευκαιρία και αυτής της Σαρακοστής, καθώς πλησιάζει στη δύση της. Μέσα στην Εκκλησία τα προβλήματα βρίσκουν λύση. Ο παγερός χειμώνας φέρνει την άνοιξη. Το Τριώδιο το ακολουθεί το Πεντηκοστάριο. Η συννεφιά ποτέ δεν είναι μόνιμη. Μετά από αυτήν η λιακάδα είναι πιο ωραία. Τώρα, όπως λέει ένα υπέροχο τροπάριο, είναι “μετανοίας καιρός και δεήσεως ώρα”.«Μακεδονία» - 14/03/2010
Μεγάλη Τεσσαρακοστή, ὁ εὐπρόσδεκτος καιρός...του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νέας Σμύρνης κ. Συμεών
«Ἰδού καιρός εὐπρόσδεκτος,
ἰδού καιρός μετανοίας·
ἀποθώμεθα τά ἔργα τοῦ σκότους
καί ἐνδυσώμεθα τά ὅπλα τοῦ φωτός...»
(Ἰδιόμελον τῶν Ἀποστίχων Ἑσπερινοῦ Κυριακῆς τῆς Τυρινῆς)
Ἄν πάντοτε ὁ χρόνος εἶχε μιάν ἰδιαίτερη σημασία γιά τόν ἄνθρωπο, κάτω ἀπό τή χριστιανική σκοπιά ἀποκτᾶ ἀσύγκριτα μεγαλύτερη ἀξία. Ὁ χρόνος πλέον εἶναι ἱερός. Ἁγιάστηκε, ἐπειδή στόν ἱστορικό χρόνο εἰσῆλθε μέ τήν ἐνανθρώπησή Του καί ἔζησε ὁ ἴδιος ὁ Θεάνθρωπος Κύριός μας. Ἡ ἔλευση τοῦ Χριστοῦ στόν κόσμο δηλοποιεῖ ὅτι «ἦλθε τό πλήρωμα τοῦ χρόνου» (Γαλ. 4,4) ὅτι «πεπλήρωται ὁ καιρός καί ἤγγικεν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ» (Μάρκ. 1,5).
Οἱ χριστιανοί ζοῦμε σέ μιά καινούργια ἐποχή, πού ἐγκαινίασε ἡ ἔλευση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ ὁποία φτάνει μέχρι τήν ὥρα τῆς ἔνδοξης ἐπανόδου Του. Ὁ χρόνος πού τώρα ζοῦμε εἶναι ὁ χρόνος τῆς Ἐκκλησίας. Ἀποτελεῖ τόν χρόνο στή διάρκεια τοῦ ὁποίου ἀγωνιζόμαστε νά ἀνταποκριθοῦμε στήν κλήση πού μᾶς ἀπηύθυνε ὁ Θεός νά πραγματοποιήσουμε τή σωτηρία μας. Ἑτοιμαζόμαστε νά ὑποδεχτοῦμε τήν Ἡμέρα Κυρίου. Νά δοῦμε τήν πλήρη φανέρωση τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Νά περάσουμε ἀπό τόν παρόντα στόν μέλλοντα αἰώνα.
Ἡ ἱερότητα τοῦ χρόνου πιστοποιεῖται καί ἀπό τήν καθημερινή ἐκκλησιαστική μας ζωή. Ἡ Ἐκκλησία ἁγιάζει τόν ἱστορικό χρόνο, τόν μεταμορφώνει. Ὁ φυσικός χρόνος γίνεται λειτουργικός χρόνος. Ἡ Ἐκκλησία ἀνά πάσα στιγμή συνδέει τόν χρόνο τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς μέ τό μυστήριο τῆς σωτηρίας. Καθιστᾶ τό γεγονός τῆς σωτηρίας πάντοτε ἐπίκαιρο, παρόν στόν ἱστορικό χρόνο.
Οἱ σκέψεις αὐτές μᾶς βοηθοῦν νά κατανοήσουμε πληρέστερα τά λόγια τοῦ Ἰδιόμελου τῶν Ἀποστίχων πού ἀκούσαμε πρίν ἀπό λίγο:
«Ἰδού καιρός εὐπρόσδεκτος,
ἰδού καιρός μετανοίας·
ἀποθώμεθα τά ἔργα τοῦ σκότους
καί ἐνδυσώμεθα τά ὅπλα τοῦ φωτός...»
Βρισκόμαστε ἀπόψε στό κατώφλι τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, τῆς ἱερότερης χρονικῆς περιόδου τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους. Καί ὁ ἱ. ὑμνογράφος παίρνει τά λόγια τοῦ ἀποστόλου Παύλου (Β' Κορ. 6,2: «Ἰδού νῦν καιρός εὐπρόσδεκτος, ἰδού νῦν ἡμέρα σωτηρίας»· Ρωμ. 13,12: «Ἀποθώμεθα οὖν τά ἔργα τοῦ σκότους καί ἐνδυσώμεθα τά ὅπλα τοῦ φωτός») καί τά ἐφαρμόζει στήν ἱερή αὐτή περίοδο, πού ἀπό αὔριο ἀνοίγει τίς πύλες της.
Ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή, στήν ὁποία γιά μία ἀκόμη φορά μᾶς εἰσάγει ἡ Ἐκκλησία μας, εἶναι ὁ εὐπρόσδεκτος καιρός καί ὁ καιρός τῆς μετανοίας. Καί κατά τήν περίοδο αὐτή οἱ χριστιανοί καλούμαστε νά «πετάξουμε ἀπό πάνω μας τά ἔργα τοῦ σκότους καί νά ντυθοῦμε τά ὅπλα τοῦ φωτός».
Α΄. Πρῶτ᾿ ἀπ᾿ ὅλα, ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή εἶναι καιρός εὐπρόσδεκτος. Εὐπρόσδεκτος σημαίνει κατάλληλος, ἐνδεδειγμένος. Καί εὐπρόσδεκτος καιρός, ὅπως τόν ἐννοεῖ ὁ ἀπόστολος Παῦλος, εἶναι ὁ καιρός τῆς χάριτος, ὁ καιρός κατά τόν ὁποῖο μᾶς δέχεται ὁ Θεός, μᾶς εἰσακούει καί μᾶς σώζει. Εἶναι ὁ χρόνος στή διάρκεια τοῦ ὁποίου ὁ ἄνθρωπος ἔχει τή δυνατότητα νά ἀγωνιστεῖ γιά νά ἐπιτύχει τή σωτηρία του.
Καί ὁ χρόνος αὐτός πού ἄρχισε μέ τήν ἔλευση τοῦ Χριστοῦ μας στόν κόσμο, τήν ἀπολύτρωση τῶν ἀνθρώπων διά τοῦ σταυροῦ καί τῆς Ἀναστάσεώς Του καί τήν κάθοδο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος φτάνει μέχρι τή Δευτέρα Παρουσία Του. Ἐνῶ ὁ χρόνος μετά τήν ἔνδοξη ἐπάνοδο τοῦ Κυρίου εἶναι ὁ καιρός τῆς κρίσεως καί τῆς ἀνταποδόσεως.
Γράφει ὁ Μέγας Βασίλειος: «"Νῦν καιρός εὐπρόσδεκτος", φησίν ὁ Ἀπόστολος, "νῦν ἡμέρα σωτηρίας". Οὗτος ὁ αἰών τῆς μετανοίας, ἐκεῖνος τῆς ἀνταποδώσεως· οὗτος τῆς ἐργασίας, ἐκεῖνος τῆς μισθαποδοσίας· οὗτος τῆς ὑπομονῆς, ἐκεῖνος τῆς παρακλήσεως. Νῦν βοηθός τῶν ἐπιστρεφόντων ἀπό ὁδοῦ κακῆς ὁ Θεός, τότε φοβερός καί ἀπαραλόγιστος τῶν ἀνθρωπίνων πραγμάτων τε καί ρημάτων καί ἐνθυμημάτων ἐξεταστής. Νῦν τῆς μακροθυμίας ἀπολαύομεν, τότε τήν δικαιοκρισίαν γνωρίσομεν ὅταν ἀναστῶμεν, οἱ μέν εἰς κόλασιν αἰώνιον, οἱ δέ εἰς ζωήν αἰώνιον ἀπολάβῃ ἕκαστος κατά τήν πρᾶξιν αὐτοῦ».
Ὅμως γιά κάθε ἄνθρωπο ὁ εὐπρόσδεκτος καιρός εἶναι πολύ συντομώτερος. Διαρκεῖ ἀποκλειστικά καί μόνο ὅσο καί ἡ ἐπίγεια ζωή μας. Ἀρχίζει ἀπό τήν ἡμέρα τῆς γεννήσεως καί φτάνει ὥς τήν ὥρα τοῦ θανάτου μας· «ἕως οὗ ἔτι ἐν τῷ σκάμματι ἐσμεν, ἕως ἐν τῷ ἀμπελῶνι ἐργαζόμεθα, ἕως λείπεται ἡ ἑνδεκάτη», καθώς παρατηρεῖ ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. Δηλαδή, «ὅσο ἀκόμη βρισκόμαστε στό σκάμμα τῆς παρούσας ζωῆς· ὅσο ἐργαζόμαστε στόν ἀμπελώνα τοῦ κόσμου τούτου· ὅσο ὑπολείπεται ἡ ἑνδεκάτη ὥρα» -ἡ ἔσχατη δυνατότητα, λίγο πρίν ἀπό τόν θάνατό μας, νά μετανοήσουμε καί νά ὑπηρετήσουμε τό θέλημα τοῦ Κυρίου.
Εὐπρόσδεκτος καιρός, λοιπόν, ὁ χρόνος μέχρι τήν ἔνδοξη ἐπάνοδο τοῦ Κυρίου μας.
Εὐπρόσδεκτος καιρός ὁ χρόνος τῆς ἐπίγειας ζωῆς κάθε ἀνθρώπου.
Εὐπρόσδεκτος καιρός, τέλος, ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή.
Ἄν ὁλόκληρο τόν χρόνο οἱ πιστοί ἀγωνιζόμαστε τόν καλόν ἀγώνα τῆς πίστεως, πολύ περισσότερο ὀφείλουμε ν᾿ ἀγωνιστοῦμε αὐτή τήν ἱερή περίοδο.
Ἄν πάντοτε ἔχουμε χρέος «μετά φόβου καί τρόμου», καθώς συνιστᾶ ὁ Ἀπόστολος (Φιλ. 2,12), νά ἐργαζόμαστε τή σωτηρία μας, ἀκόμη προσεκτικότερα, μέ μεγαλύτερο ζῆλο θά πρέπει νά τό κάνουμε τώρα τήν Τεσσαρακοστή.
Αὐτό ἀκριβῶς μᾶς ἐπεσήμαναν οἱ θεσπέσιοι ὕμνοι τοῦ Ὄρθρου σήμερα τό πρωί:
«Τό στάδιον τῶν ἀρετῶν ἠνέῳκται,
οἱ βουλόμενοι ἀθλῆσαι εἰσέλθετε,
ἀναζωσάμενοι τόν καλόν τῆς νηστείας ἀγῶνα·
οἱ γάρ νομίμως ἀθλοῦντες,
δικαίως στεφανοῦνται...»
Β΄. Στή Μεγάλη Τεσσαρακοστή ὅμως ὁ ὑμνογράφος ἀποδίδει καί ἕναν ἄλλο χαρακτηρισμό. Τήν ὀνομάζει καιρόν μετανοίας, κατάλληλο δηλαδή χρόνο γιά μετάνοια. Γιά νά ἐννοήσουμε καλύτερα τόν χαρακτηρισμό αὐτό τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς ὡς περιόδου μετανοίας, εἶναι ἀνάγκη νά προσδιορίσουμε τί ἀκριβῶς σημαίνει μετάνοια.
Ὁ Θεός καλεῖ τούς ἀνθρώπους, ὅλους μας, νά ἔρθουμε σέ κοινωνία μαζί Του. Ὅμως οἱ ἄνθρωποι εἴμαστε ἁμαρτωλοί. Φέρουμε μέσα μας τή ροπή πρός τήν ἁμαρτία. Ἐνδίδουμε συχνά στίς προκλήσεις της. Αἰχμαλωτιζόμαστε ἑκούσια στό ζυγό τῶν ἁμαρτωλῶν παθῶν. Καταπατοῦμε τό θέλημα τοῦ Θεοῦ.
Ἡ ἀπάντησή μας, λοιπόν, στήν πρόσκληση τοῦ Θεοῦ προϋποθέτει στήν ἀρχή μιά μεταστροφή καί στή συνέχεια, σέ ὅλη τή διάρκεια τῆς ζωῆς μας, μιά στάση μετάνοιας.
Μετάνοια ἑπομένως σημαίνει ὅτι ἀπομακρύνεται κανείς ἀπ᾿ ὅ,τι εἶναι κακό καί στρέφεται πρός τόν Θεό. Αὐτό ἀκριβῶς προσδιορίζει τήν οὐσία τῆς μεταστροφῆς, ἡ ὁποία συνεπάγεται ἀλλαγή συμπεριφορᾶς, νέο προσανατολισμό ὅλης τῆς ζωῆς καί τῆς διαγωγῆς μας.
Αὐτό φαίνεται στή σημασία πού προσδίδει ἡ Ἁγία Γραφή στά ρήματα μετανοῶ καί ἐπιστρέφω, τά ὁποῖα χρησιμοποιεῖ συχνά. Τό ρῆμα μετανοῶ ἐκφράζει κυρίως τήν ἐσωτερική μεταστροφή, τήν ἀλλαγή τοῦ νοῦ καί φρονήματος, ἐνῶ τό ρῆμα ἐπιστρέφω δηλώνει περισσότερο μίαν ἀλλαγή στήν πρακτική συμπεριφορά.
Τί ἀκριβῶς σημαίνει μετάνοια μᾶς ἐπιτρέπει νά ἐννοήσουμε κι ἕνας θαυμάσιος ὁρισμός τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τῆς Κλίμακος πού συναντοῦμε στόν 5ο λόγο του:
«Μετάνοια ἐστιν ἀνάκλησις Βαπτίσματος·
Μετάνοιά ἐστι συνθήκη πρός Θεόν δευτέρου βίου...
Μετάνοιά ἐστι συνειδότος καθαρισμός».
Δηλαδή: «Μετάνοια εἶναι ἡ ἐπιστροφή στήν καθαρότητα καί τή χάρη πού εἴχαμε κατά τήν ὥρα τοῦ Βαπτίσματός μας. Μετάνοια εἶναι μία νέα συνθήκη μέ τόν Θεό γιά ἕναν καινούργιο τρόπο ζωῆς. Μετάνοια εἶναι ὁ καθαρισμός τῆς συνειδήσεώς μας».
Ἡ μετάνοια ἀποτελεῖ τό θεμέλιο τῆς χριστιανικῆς ζωῆς. Εἶναι στάση ζωῆς. Ἀγκαλιάζει ὁλόκληρο τόν ἐπί γῆς βίο μας. Ἀρδεύει καθημερινά τήν καρδιά μας.
Ἡ μετάνοια εἶναι ἕνα κατ᾿ ἐξοχήν δυναμικό γεγονός. Εἶναι κατάσταση καί ὄχι στιγμιαῖο φαινόμενο. Οἱ χριστιανοί ὀφείλουμε νά ζοῦμε ἐν μετανοίᾳ.
Ἄν ἡ μετάνοια θά πρέπει νά σφραγίζει ὁλόκληρη τή ζωή μας, πολύ περισσότερο ὀφείλουμε νά τή βιώνουμε τήν ἱερή περίοδο τῆς Τεσσαρακοστῆς στήν ὁποία μᾶς εἰσάγει ὁ ἀποψινός Ἑσπερινός.
Ἡ Τεσσαρακοστή εἶναι πράγματι καιρός μετανοίας. Ἀποβλέπει στό νά μᾶς προετοιμάσει πνευματικά γιά νά συμμετάσχουμε ἀξίως στόν ἑορτασμό τοῦ Πάθους καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου μας. Καί γιά νά γίνει αὐτό, ὀφείλουμε νά ἀκολουθήσουμε τό μονοπάτι τῆς μετανοίας, πού σημαίνει ἀλλαγή νοῦ, βαθιά ἀνακαίνιση, γνήσια μεταστροφή. Μεταβολή ἐσωτερική, ἀλλά καί ἐπιστροφή πραγματική. Στόν Θεό καί τό Εὐαγγέλιό Του. Στή ζωή πού Ἐκεῖνος ἐμπνέει καί πού μποροῦμε νά ζήσουμε μόνο μέσα στήν Ἐκκλησία Του, στήν κοινωνία καί τήν ἑνότητα ὅλων τῶν λυτρωμένων τέκνων τοῦ Θεοῦ.
Γ΄. Αὐτά ὅλα δέν εἶναι μιά ὑπόθεση θεωρητική. Συνιστᾶ ἕνα πολύ συγκεκριμένο τρόπο ζωῆς. Ὁ ἱ. ὑμνογράφος τό ὑπογραμμίζει μέ ἔμφαση, καταφεύγοντας καί πάλι στά λόγια τοῦ Ἀποστόλου: «Ἀποθώμεθα τά ἔργα τοῦ σκότους καί ἐνδυσώμεθα τά ὅπλα τοῦ φωτός».
Τό βαθύτερο νόημα τῆς μετανοίας βρίσκεται σέ αὐτήν τή διπλή καί θεμελιώδη ἐπιδίωξη: Νά πετάξουμε ἀπό πάνω μας ἔργα τοῦ σκότους, τά σκοτεινά ἔργα τῆς ἁμαρτίας. Νά ἀποτινάξουμε τόν ζυγό τῶν ποικιλωνύμων παθῶν. Νά ξεριζώσουμε ἀπό τήν καρδιά μας κάθε ἐμπαθῆ ἐπιθυμία.
Παράλληλα, νά ἐνδυθοῦμε τά ὅπλα τοῦ φωτός. Ὡς στρατιῶτες Ἰησοῦ Χριστοῦ (Β΄ Τιμ. 2,3) ἔχουμε ἀνάγκη ὅπλων. Καί τά ὅπλα τῶν πιστῶν εἶναι οἱ χριστιανικές ἀρετές. Ἀποτελοῦν τήν πανοπλία μας μέ τήν ὁποία ἀντιμαχόμαστε «τίς μεθοδεῖες», τά τεχνάσματα τοῦ διαβόλου (Ἐφ. 6,11).
Διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος: «Ἀποδυσώμεθα τά φαντασίας, ἀπαλλαγῶμεν τῶν ὀνειράτων τοῦ παρόντος βίου, ἀποθώμεθα τόν βαθύν ὕπνον καί ἐνδυσώμεθα ἀντί ἱματίων τήν ἀρετήν· ταῦτα γάρ ἅπαντα δηλῶν ἔλεγεν, "ἀποθώμεθα γοῦν τά ἔργα τοῦ σκότους καί ἐνδυσώμεθα τά ὅπλα τοῦ φωτός". Καί γάρ πρός παράταξιν καί μάχην ἡ ἡμέρα ἡμᾶς καλεῖ».
Δηλαδή: «Ν᾿ ἀπεκδυθοῦμε τίς νυχτερινές φαντασιώσεις. Ν᾿ ἀπαλλαγοῦμε ἀπό τά ἀπατηλά ὄνειρα τοῦ παρόντος βίου. Ν᾿ ἀποβάλουμε τόν βαθύ ὕπνο καί νά ντυθοῦμε ἀντί γιά ἐνδύματα τήν ἀρετή. Διότι αὐτά ὅλα δηλώνοντας (ὁ Ἀπόστολος) ἔλεγε: "Νά πετάξουμε ἀπό πάνω μας τά ἔργα τοῦ σκότους καί νά ντυθοῦμε τά ὅπλα τοῦ φωτός". Γιατί, πράγματι, ἡ ἡμέρα μᾶς προσκαλεῖ σέ ἀγωνιστική παράταξη καί σέ μάχη».
Καί τό νά ντυθοῦμε τήν ἀρετή δέν σημαίνει καμιά ἐξωτερική συμμόρφωση σέ μερικές ἐντολές, ἀλλά μιά βαθιά ἀλλαγή τοῦ ἐσωτερικοῦ μας κόσμου.
Ἔνδυμά μας, τελικά, εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Χριστός. «Τί δέ ἐστιν», ἐρωτᾶ ὁ ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος, «ὅ ἐγώ καί πάντες ὀφείλομεν ἐπενδύσασθαι, ἵνα μή γυμνοί τότε εὑρεθῶμεν;». Καί ἀπαντᾶ: «Ὁ Χριστός, ἀδελφοί καί Θεός!».
Καί ἐνδυόμαστε τόν Χριστό σημαίνει ὅτι ὁ Χριστός ἐνοικεῖ μέσα μας. Ὅτι ζοῦμε ἑνωμένοι μαζί Του. Ὅτι Τόν ἀκολουθοῦμε πιστά καί τηροῦμε μέ αὐταπάρνηση τίς ἅγιες ἐντολές Του. * * *
Ἀδελφοί μου,
«Ἔφθασε καιρός, ἡ τῶν πνευματικῶν ἀγώνων ἀρχή...»! Εἶναι ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή, ὁ εὐπρόσδεκτος καιρός, ὁ καιρός μετανοίας, πού γιά μία ἀκόμη φορά μᾶς χαρίζει ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ.
Ἄς τόν ὑποδεχτοῦμε μέ χαρά καί ἄς τόν ἀξιοποιήσουμε φιλότιμα.
Ἄς μᾶς ἀξιώσει ὁ Κύριος μέ τίς πρεσβεῖες τῆς παναγίας Μητέρας Του καί τίς μεσιτεῖες πάντων τῶν Ἁγίων,
«τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι,
τόν δρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι,
τήν πίστιν ἀδιαίρετον τηρῆσαι,
τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτων δρακόντων συνθλᾶσαι,
νικητάς τε τῆς ἁμαρτίας ἀναφανῆναι
καί ἀκατακρίτως φθᾶσαι προσκυνῆσαι
καί τήν ἁγίαν Ἀνάστασιν».
ἰδού καιρός μετανοίας·
ἀποθώμεθα τά ἔργα τοῦ σκότους
καί ἐνδυσώμεθα τά ὅπλα τοῦ φωτός...»
(Ἰδιόμελον τῶν Ἀποστίχων Ἑσπερινοῦ Κυριακῆς τῆς Τυρινῆς)
Ἄν πάντοτε ὁ χρόνος εἶχε μιάν ἰδιαίτερη σημασία γιά τόν ἄνθρωπο, κάτω ἀπό τή χριστιανική σκοπιά ἀποκτᾶ ἀσύγκριτα μεγαλύτερη ἀξία. Ὁ χρόνος πλέον εἶναι ἱερός. Ἁγιάστηκε, ἐπειδή στόν ἱστορικό χρόνο εἰσῆλθε μέ τήν ἐνανθρώπησή Του καί ἔζησε ὁ ἴδιος ὁ Θεάνθρωπος Κύριός μας. Ἡ ἔλευση τοῦ Χριστοῦ στόν κόσμο δηλοποιεῖ ὅτι «ἦλθε τό πλήρωμα τοῦ χρόνου» (Γαλ. 4,4) ὅτι «πεπλήρωται ὁ καιρός καί ἤγγικεν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ» (Μάρκ. 1,5).
Οἱ χριστιανοί ζοῦμε σέ μιά καινούργια ἐποχή, πού ἐγκαινίασε ἡ ἔλευση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ ὁποία φτάνει μέχρι τήν ὥρα τῆς ἔνδοξης ἐπανόδου Του. Ὁ χρόνος πού τώρα ζοῦμε εἶναι ὁ χρόνος τῆς Ἐκκλησίας. Ἀποτελεῖ τόν χρόνο στή διάρκεια τοῦ ὁποίου ἀγωνιζόμαστε νά ἀνταποκριθοῦμε στήν κλήση πού μᾶς ἀπηύθυνε ὁ Θεός νά πραγματοποιήσουμε τή σωτηρία μας. Ἑτοιμαζόμαστε νά ὑποδεχτοῦμε τήν Ἡμέρα Κυρίου. Νά δοῦμε τήν πλήρη φανέρωση τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Νά περάσουμε ἀπό τόν παρόντα στόν μέλλοντα αἰώνα.
Ἡ ἱερότητα τοῦ χρόνου πιστοποιεῖται καί ἀπό τήν καθημερινή ἐκκλησιαστική μας ζωή. Ἡ Ἐκκλησία ἁγιάζει τόν ἱστορικό χρόνο, τόν μεταμορφώνει. Ὁ φυσικός χρόνος γίνεται λειτουργικός χρόνος. Ἡ Ἐκκλησία ἀνά πάσα στιγμή συνδέει τόν χρόνο τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς μέ τό μυστήριο τῆς σωτηρίας. Καθιστᾶ τό γεγονός τῆς σωτηρίας πάντοτε ἐπίκαιρο, παρόν στόν ἱστορικό χρόνο.
Οἱ σκέψεις αὐτές μᾶς βοηθοῦν νά κατανοήσουμε πληρέστερα τά λόγια τοῦ Ἰδιόμελου τῶν Ἀποστίχων πού ἀκούσαμε πρίν ἀπό λίγο:
«Ἰδού καιρός εὐπρόσδεκτος,
ἰδού καιρός μετανοίας·
ἀποθώμεθα τά ἔργα τοῦ σκότους
καί ἐνδυσώμεθα τά ὅπλα τοῦ φωτός...»
Βρισκόμαστε ἀπόψε στό κατώφλι τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, τῆς ἱερότερης χρονικῆς περιόδου τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους. Καί ὁ ἱ. ὑμνογράφος παίρνει τά λόγια τοῦ ἀποστόλου Παύλου (Β' Κορ. 6,2: «Ἰδού νῦν καιρός εὐπρόσδεκτος, ἰδού νῦν ἡμέρα σωτηρίας»· Ρωμ. 13,12: «Ἀποθώμεθα οὖν τά ἔργα τοῦ σκότους καί ἐνδυσώμεθα τά ὅπλα τοῦ φωτός») καί τά ἐφαρμόζει στήν ἱερή αὐτή περίοδο, πού ἀπό αὔριο ἀνοίγει τίς πύλες της.
Ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή, στήν ὁποία γιά μία ἀκόμη φορά μᾶς εἰσάγει ἡ Ἐκκλησία μας, εἶναι ὁ εὐπρόσδεκτος καιρός καί ὁ καιρός τῆς μετανοίας. Καί κατά τήν περίοδο αὐτή οἱ χριστιανοί καλούμαστε νά «πετάξουμε ἀπό πάνω μας τά ἔργα τοῦ σκότους καί νά ντυθοῦμε τά ὅπλα τοῦ φωτός».
Α΄. Πρῶτ᾿ ἀπ᾿ ὅλα, ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή εἶναι καιρός εὐπρόσδεκτος. Εὐπρόσδεκτος σημαίνει κατάλληλος, ἐνδεδειγμένος. Καί εὐπρόσδεκτος καιρός, ὅπως τόν ἐννοεῖ ὁ ἀπόστολος Παῦλος, εἶναι ὁ καιρός τῆς χάριτος, ὁ καιρός κατά τόν ὁποῖο μᾶς δέχεται ὁ Θεός, μᾶς εἰσακούει καί μᾶς σώζει. Εἶναι ὁ χρόνος στή διάρκεια τοῦ ὁποίου ὁ ἄνθρωπος ἔχει τή δυνατότητα νά ἀγωνιστεῖ γιά νά ἐπιτύχει τή σωτηρία του.
Καί ὁ χρόνος αὐτός πού ἄρχισε μέ τήν ἔλευση τοῦ Χριστοῦ μας στόν κόσμο, τήν ἀπολύτρωση τῶν ἀνθρώπων διά τοῦ σταυροῦ καί τῆς Ἀναστάσεώς Του καί τήν κάθοδο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος φτάνει μέχρι τή Δευτέρα Παρουσία Του. Ἐνῶ ὁ χρόνος μετά τήν ἔνδοξη ἐπάνοδο τοῦ Κυρίου εἶναι ὁ καιρός τῆς κρίσεως καί τῆς ἀνταποδόσεως.
Γράφει ὁ Μέγας Βασίλειος: «"Νῦν καιρός εὐπρόσδεκτος", φησίν ὁ Ἀπόστολος, "νῦν ἡμέρα σωτηρίας". Οὗτος ὁ αἰών τῆς μετανοίας, ἐκεῖνος τῆς ἀνταποδώσεως· οὗτος τῆς ἐργασίας, ἐκεῖνος τῆς μισθαποδοσίας· οὗτος τῆς ὑπομονῆς, ἐκεῖνος τῆς παρακλήσεως. Νῦν βοηθός τῶν ἐπιστρεφόντων ἀπό ὁδοῦ κακῆς ὁ Θεός, τότε φοβερός καί ἀπαραλόγιστος τῶν ἀνθρωπίνων πραγμάτων τε καί ρημάτων καί ἐνθυμημάτων ἐξεταστής. Νῦν τῆς μακροθυμίας ἀπολαύομεν, τότε τήν δικαιοκρισίαν γνωρίσομεν ὅταν ἀναστῶμεν, οἱ μέν εἰς κόλασιν αἰώνιον, οἱ δέ εἰς ζωήν αἰώνιον ἀπολάβῃ ἕκαστος κατά τήν πρᾶξιν αὐτοῦ».
Ὅμως γιά κάθε ἄνθρωπο ὁ εὐπρόσδεκτος καιρός εἶναι πολύ συντομώτερος. Διαρκεῖ ἀποκλειστικά καί μόνο ὅσο καί ἡ ἐπίγεια ζωή μας. Ἀρχίζει ἀπό τήν ἡμέρα τῆς γεννήσεως καί φτάνει ὥς τήν ὥρα τοῦ θανάτου μας· «ἕως οὗ ἔτι ἐν τῷ σκάμματι ἐσμεν, ἕως ἐν τῷ ἀμπελῶνι ἐργαζόμεθα, ἕως λείπεται ἡ ἑνδεκάτη», καθώς παρατηρεῖ ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. Δηλαδή, «ὅσο ἀκόμη βρισκόμαστε στό σκάμμα τῆς παρούσας ζωῆς· ὅσο ἐργαζόμαστε στόν ἀμπελώνα τοῦ κόσμου τούτου· ὅσο ὑπολείπεται ἡ ἑνδεκάτη ὥρα» -ἡ ἔσχατη δυνατότητα, λίγο πρίν ἀπό τόν θάνατό μας, νά μετανοήσουμε καί νά ὑπηρετήσουμε τό θέλημα τοῦ Κυρίου.
Εὐπρόσδεκτος καιρός, λοιπόν, ὁ χρόνος μέχρι τήν ἔνδοξη ἐπάνοδο τοῦ Κυρίου μας.
Εὐπρόσδεκτος καιρός ὁ χρόνος τῆς ἐπίγειας ζωῆς κάθε ἀνθρώπου.
Εὐπρόσδεκτος καιρός, τέλος, ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή.
Ἄν ὁλόκληρο τόν χρόνο οἱ πιστοί ἀγωνιζόμαστε τόν καλόν ἀγώνα τῆς πίστεως, πολύ περισσότερο ὀφείλουμε ν᾿ ἀγωνιστοῦμε αὐτή τήν ἱερή περίοδο.
Ἄν πάντοτε ἔχουμε χρέος «μετά φόβου καί τρόμου», καθώς συνιστᾶ ὁ Ἀπόστολος (Φιλ. 2,12), νά ἐργαζόμαστε τή σωτηρία μας, ἀκόμη προσεκτικότερα, μέ μεγαλύτερο ζῆλο θά πρέπει νά τό κάνουμε τώρα τήν Τεσσαρακοστή.
Αὐτό ἀκριβῶς μᾶς ἐπεσήμαναν οἱ θεσπέσιοι ὕμνοι τοῦ Ὄρθρου σήμερα τό πρωί:
«Τό στάδιον τῶν ἀρετῶν ἠνέῳκται,
οἱ βουλόμενοι ἀθλῆσαι εἰσέλθετε,
ἀναζωσάμενοι τόν καλόν τῆς νηστείας ἀγῶνα·
οἱ γάρ νομίμως ἀθλοῦντες,
δικαίως στεφανοῦνται...»
Β΄. Στή Μεγάλη Τεσσαρακοστή ὅμως ὁ ὑμνογράφος ἀποδίδει καί ἕναν ἄλλο χαρακτηρισμό. Τήν ὀνομάζει καιρόν μετανοίας, κατάλληλο δηλαδή χρόνο γιά μετάνοια. Γιά νά ἐννοήσουμε καλύτερα τόν χαρακτηρισμό αὐτό τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς ὡς περιόδου μετανοίας, εἶναι ἀνάγκη νά προσδιορίσουμε τί ἀκριβῶς σημαίνει μετάνοια.
Ὁ Θεός καλεῖ τούς ἀνθρώπους, ὅλους μας, νά ἔρθουμε σέ κοινωνία μαζί Του. Ὅμως οἱ ἄνθρωποι εἴμαστε ἁμαρτωλοί. Φέρουμε μέσα μας τή ροπή πρός τήν ἁμαρτία. Ἐνδίδουμε συχνά στίς προκλήσεις της. Αἰχμαλωτιζόμαστε ἑκούσια στό ζυγό τῶν ἁμαρτωλῶν παθῶν. Καταπατοῦμε τό θέλημα τοῦ Θεοῦ.
Ἡ ἀπάντησή μας, λοιπόν, στήν πρόσκληση τοῦ Θεοῦ προϋποθέτει στήν ἀρχή μιά μεταστροφή καί στή συνέχεια, σέ ὅλη τή διάρκεια τῆς ζωῆς μας, μιά στάση μετάνοιας.
Μετάνοια ἑπομένως σημαίνει ὅτι ἀπομακρύνεται κανείς ἀπ᾿ ὅ,τι εἶναι κακό καί στρέφεται πρός τόν Θεό. Αὐτό ἀκριβῶς προσδιορίζει τήν οὐσία τῆς μεταστροφῆς, ἡ ὁποία συνεπάγεται ἀλλαγή συμπεριφορᾶς, νέο προσανατολισμό ὅλης τῆς ζωῆς καί τῆς διαγωγῆς μας.
Αὐτό φαίνεται στή σημασία πού προσδίδει ἡ Ἁγία Γραφή στά ρήματα μετανοῶ καί ἐπιστρέφω, τά ὁποῖα χρησιμοποιεῖ συχνά. Τό ρῆμα μετανοῶ ἐκφράζει κυρίως τήν ἐσωτερική μεταστροφή, τήν ἀλλαγή τοῦ νοῦ καί φρονήματος, ἐνῶ τό ρῆμα ἐπιστρέφω δηλώνει περισσότερο μίαν ἀλλαγή στήν πρακτική συμπεριφορά.
Τί ἀκριβῶς σημαίνει μετάνοια μᾶς ἐπιτρέπει νά ἐννοήσουμε κι ἕνας θαυμάσιος ὁρισμός τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τῆς Κλίμακος πού συναντοῦμε στόν 5ο λόγο του:
«Μετάνοια ἐστιν ἀνάκλησις Βαπτίσματος·
Μετάνοιά ἐστι συνθήκη πρός Θεόν δευτέρου βίου...
Μετάνοιά ἐστι συνειδότος καθαρισμός».
Δηλαδή: «Μετάνοια εἶναι ἡ ἐπιστροφή στήν καθαρότητα καί τή χάρη πού εἴχαμε κατά τήν ὥρα τοῦ Βαπτίσματός μας. Μετάνοια εἶναι μία νέα συνθήκη μέ τόν Θεό γιά ἕναν καινούργιο τρόπο ζωῆς. Μετάνοια εἶναι ὁ καθαρισμός τῆς συνειδήσεώς μας».
Ἡ μετάνοια ἀποτελεῖ τό θεμέλιο τῆς χριστιανικῆς ζωῆς. Εἶναι στάση ζωῆς. Ἀγκαλιάζει ὁλόκληρο τόν ἐπί γῆς βίο μας. Ἀρδεύει καθημερινά τήν καρδιά μας.
Ἡ μετάνοια εἶναι ἕνα κατ᾿ ἐξοχήν δυναμικό γεγονός. Εἶναι κατάσταση καί ὄχι στιγμιαῖο φαινόμενο. Οἱ χριστιανοί ὀφείλουμε νά ζοῦμε ἐν μετανοίᾳ.
Ἄν ἡ μετάνοια θά πρέπει νά σφραγίζει ὁλόκληρη τή ζωή μας, πολύ περισσότερο ὀφείλουμε νά τή βιώνουμε τήν ἱερή περίοδο τῆς Τεσσαρακοστῆς στήν ὁποία μᾶς εἰσάγει ὁ ἀποψινός Ἑσπερινός.
Ἡ Τεσσαρακοστή εἶναι πράγματι καιρός μετανοίας. Ἀποβλέπει στό νά μᾶς προετοιμάσει πνευματικά γιά νά συμμετάσχουμε ἀξίως στόν ἑορτασμό τοῦ Πάθους καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου μας. Καί γιά νά γίνει αὐτό, ὀφείλουμε νά ἀκολουθήσουμε τό μονοπάτι τῆς μετανοίας, πού σημαίνει ἀλλαγή νοῦ, βαθιά ἀνακαίνιση, γνήσια μεταστροφή. Μεταβολή ἐσωτερική, ἀλλά καί ἐπιστροφή πραγματική. Στόν Θεό καί τό Εὐαγγέλιό Του. Στή ζωή πού Ἐκεῖνος ἐμπνέει καί πού μποροῦμε νά ζήσουμε μόνο μέσα στήν Ἐκκλησία Του, στήν κοινωνία καί τήν ἑνότητα ὅλων τῶν λυτρωμένων τέκνων τοῦ Θεοῦ.
Γ΄. Αὐτά ὅλα δέν εἶναι μιά ὑπόθεση θεωρητική. Συνιστᾶ ἕνα πολύ συγκεκριμένο τρόπο ζωῆς. Ὁ ἱ. ὑμνογράφος τό ὑπογραμμίζει μέ ἔμφαση, καταφεύγοντας καί πάλι στά λόγια τοῦ Ἀποστόλου: «Ἀποθώμεθα τά ἔργα τοῦ σκότους καί ἐνδυσώμεθα τά ὅπλα τοῦ φωτός».
Τό βαθύτερο νόημα τῆς μετανοίας βρίσκεται σέ αὐτήν τή διπλή καί θεμελιώδη ἐπιδίωξη: Νά πετάξουμε ἀπό πάνω μας ἔργα τοῦ σκότους, τά σκοτεινά ἔργα τῆς ἁμαρτίας. Νά ἀποτινάξουμε τόν ζυγό τῶν ποικιλωνύμων παθῶν. Νά ξεριζώσουμε ἀπό τήν καρδιά μας κάθε ἐμπαθῆ ἐπιθυμία.
Παράλληλα, νά ἐνδυθοῦμε τά ὅπλα τοῦ φωτός. Ὡς στρατιῶτες Ἰησοῦ Χριστοῦ (Β΄ Τιμ. 2,3) ἔχουμε ἀνάγκη ὅπλων. Καί τά ὅπλα τῶν πιστῶν εἶναι οἱ χριστιανικές ἀρετές. Ἀποτελοῦν τήν πανοπλία μας μέ τήν ὁποία ἀντιμαχόμαστε «τίς μεθοδεῖες», τά τεχνάσματα τοῦ διαβόλου (Ἐφ. 6,11).
Διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος: «Ἀποδυσώμεθα τά φαντασίας, ἀπαλλαγῶμεν τῶν ὀνειράτων τοῦ παρόντος βίου, ἀποθώμεθα τόν βαθύν ὕπνον καί ἐνδυσώμεθα ἀντί ἱματίων τήν ἀρετήν· ταῦτα γάρ ἅπαντα δηλῶν ἔλεγεν, "ἀποθώμεθα γοῦν τά ἔργα τοῦ σκότους καί ἐνδυσώμεθα τά ὅπλα τοῦ φωτός". Καί γάρ πρός παράταξιν καί μάχην ἡ ἡμέρα ἡμᾶς καλεῖ».
Δηλαδή: «Ν᾿ ἀπεκδυθοῦμε τίς νυχτερινές φαντασιώσεις. Ν᾿ ἀπαλλαγοῦμε ἀπό τά ἀπατηλά ὄνειρα τοῦ παρόντος βίου. Ν᾿ ἀποβάλουμε τόν βαθύ ὕπνο καί νά ντυθοῦμε ἀντί γιά ἐνδύματα τήν ἀρετή. Διότι αὐτά ὅλα δηλώνοντας (ὁ Ἀπόστολος) ἔλεγε: "Νά πετάξουμε ἀπό πάνω μας τά ἔργα τοῦ σκότους καί νά ντυθοῦμε τά ὅπλα τοῦ φωτός". Γιατί, πράγματι, ἡ ἡμέρα μᾶς προσκαλεῖ σέ ἀγωνιστική παράταξη καί σέ μάχη».
Καί τό νά ντυθοῦμε τήν ἀρετή δέν σημαίνει καμιά ἐξωτερική συμμόρφωση σέ μερικές ἐντολές, ἀλλά μιά βαθιά ἀλλαγή τοῦ ἐσωτερικοῦ μας κόσμου.
Ἔνδυμά μας, τελικά, εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Χριστός. «Τί δέ ἐστιν», ἐρωτᾶ ὁ ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος, «ὅ ἐγώ καί πάντες ὀφείλομεν ἐπενδύσασθαι, ἵνα μή γυμνοί τότε εὑρεθῶμεν;». Καί ἀπαντᾶ: «Ὁ Χριστός, ἀδελφοί καί Θεός!».
Καί ἐνδυόμαστε τόν Χριστό σημαίνει ὅτι ὁ Χριστός ἐνοικεῖ μέσα μας. Ὅτι ζοῦμε ἑνωμένοι μαζί Του. Ὅτι Τόν ἀκολουθοῦμε πιστά καί τηροῦμε μέ αὐταπάρνηση τίς ἅγιες ἐντολές Του. * * *
Ἀδελφοί μου,
«Ἔφθασε καιρός, ἡ τῶν πνευματικῶν ἀγώνων ἀρχή...»! Εἶναι ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή, ὁ εὐπρόσδεκτος καιρός, ὁ καιρός μετανοίας, πού γιά μία ἀκόμη φορά μᾶς χαρίζει ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ.
Ἄς τόν ὑποδεχτοῦμε μέ χαρά καί ἄς τόν ἀξιοποιήσουμε φιλότιμα.
Ἄς μᾶς ἀξιώσει ὁ Κύριος μέ τίς πρεσβεῖες τῆς παναγίας Μητέρας Του καί τίς μεσιτεῖες πάντων τῶν Ἁγίων,
«τόν ἀγῶνα τόν καλόν ἀγωνίσασθαι,
τόν δρόμον τῆς νηστείας ἐκτελέσαι,
τήν πίστιν ἀδιαίρετον τηρῆσαι,
τάς κεφαλάς τῶν ἀοράτων δρακόντων συνθλᾶσαι,
νικητάς τε τῆς ἁμαρτίας ἀναφανῆναι
καί ἀκατακρίτως φθᾶσαι προσκυνῆσαι
καί τήν ἁγίαν Ἀνάστασιν».
Ἀπό τό βιβλίο του «Στό κατώφλι τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, Λειτουργικά καί κατανυκτικά κείμενα», 2η ἔκδ., Ἀποστολική Διακονία, Ἀθήνα 2002, σελ. 15-26.
Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου 2020
ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗ 2020 ΣΤΗΝ ΕΝΟΡΙΑ ΜΑΣ
ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗ 2020
- Εσπερινή σύναξη Δευτέρας: Την Δευτέρα 2/3, Καθαρά Δευτέρα η ακολουθία του Μεγάλου Αποδείπνου στις 17:30 και την Δευτέρα 9/3 στις 17:00 το απόγευμα θα τελεστή το Απόδειπνο και εν συνεχεία το Μυστήριο του Ιερού Ευχελαίου. Τη Δευτέρα 16/3, 23/3 και 30/3 η ακολουθία του Μεγάλου Αποδείπνου μετά παρακλήσεως και ομιλίας.
- Κατά την Μεγάλη Τεσσαρακοστή τις ημέρες Τρίτη και Πέμπτη θα τελείται το Μέγα Απόδειπνο ώρα 17:30.
- Οι καθημερινές ακολουθίες Όρθρου-Ωρών-Εσπερινού άνευ Θείας Λειτουργίας θα τελούνται στις 07:00 το πρωί.
- ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ: Κάθε Παρασκευή: Α΄ Χαιρετισμοί 6/3, Β΄ 13/3 , Γ΄ 20/3, Δ΄27/3 και ώρα 19:00.
- Την περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής θα τελούνται, το Σάββατο η Θεία Λειτουργία του Ιερού Χρυσοστόμου και τη Κυριακή η Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου. Τετάρτη 25/3 του Ευαγγελισμού, Θεία Λειτουργία του Ιερού Χρυσοστόμου.
- Πρόσφορα προσφέρουμε τις ημέρες, α)κάθε Παρασκευή απόγευμα για την Θ.Λ. του Σαββάτου, β)κάθε Σάββατο απόγευμα για την Θ.Λ. της Κυριακής. γ)Τρίτη απόγευμα 24/3 παραμονή του Ευαγγελισμού. Τις ημέρες από Δευτέρα έως Πέμπτη της Μεγάλης Τεσσαρακοστής δεν προσκομίζονται πρόσφορα!
Τρίτη 25 Φεβρουαρίου 2020
Περί των κεκοιμημένων... π. Ανδρέα Αγαθοκλέους
Το Σάββατο 22/2, πριν την Κυριακή της Απόκρεω,ήταν αφιερωμένο σ’ όλους τους απ’ αιώνος κεκοιμημένους, γνωστούς και αγνώστους. Η Μάνα Εκκλησία θυμάται όλους όσοι έφυγαν απ’ αυτό το φθαρτό κόσμο και υπάρχουν, χωρίς το σώμα, στη «χώρα των ζώντων».
Δεν είναι, βέβαια, τυχαία η επιλογή εκείνου του Σαββάτου και η ονομασία του ως «Ψυχοσάββατο». Την Κυριακή 23/3 ακούσαμε το «Ευαγγέλιο της Κρίσεως», όπου μας μίλησε για τη τελική κρίση των ανθρώπων. Η κρίση θα στηριχθεί στην αγάπη προς τον πάσχοντα συνάνθρωπο ως έκφραση της αγάπης μας στο Θεάνθρωπο. «Εφόσον εποιήσατε ενί τούτων των αδελφών μου των ελαχίστων, εμοί εποιήσατε» (Ματθ. 25,40).
Η κόλαση, ως άρνηση της αγάπης και βίωση του εγωκεντρισμού, γίνεται βάσανο και φωτιά που επιλέγει μόνος του ο άνθρωπος. Δεν έφτιαξε κι ούτε στέλλει ο Θεός κανένα πλάσμα του στην κόλαση.
Ο Θεός μας, ως αγάπη που δεν αλλοιώνεται και δεν εξαρτάται από τη δική μας συμπεριφορά, προεκτείνει την αγάπη Του και τη χαρίζει σε όλους είτε τον αγαπούν είτε όχι.
Έτσι, και οι κεκοιμημένοι δέχονται την αγάπη του Θεού και ευφραίνονται, ανάλογα με τη δεκτικότητά τους. Στηριγμένοι σ’ αυτή την αγάπη του Μεγάλου Θεού μας, δεόμεθα κι εμείς υπέρ «πάντων των από περάτων έως περάτων της οικουμένης κεκοιμημένων ευσεβώς ορθοδόξων χριστιανών»[1]. Η αγάπη απευθύνεται στην Αγάπη, όχι για εξιλέωση αλλά για συντονισμό, συνεργασία, ώστε όλοι να χαρούν κι όχι να φοβηθούν κατά τη Β΄ παρουσία του Κυρίου που έρχεται «κρίναι ζώντας και νεκρούς» (Σύμβολο Πίστεως).
Είναι δεδομένο ότι οι νεκροί δεν μπορούν να κάνουν κάτι για τον εαυτό τους, να μετανοήσουν, να καθαρθούν, να αγιαστούν. Ό,τι έκαναν έκαναν. Γιατί δεν έχουν πια το σώμα ενωμένο με την ψυχή. Γι’ αυτό χρειάζεται να προσευχόμαστε γι’ αυτούς στο σπίτι ιδιαιτέρως, όπως και στην Εκκλησία κοινά. Τα μνημόσυνα με τα κόλλυβα με σιτάρι παραπέμπουν στην ανάσταση και αφθαρτοποίηση των σωμάτων. Η ελεημοσύνη «για την ψυχή τους», ως έκφραση αγάπης, τους αγγίζει ως να έγινε απ’ αυτούς.
Το όνομα του καθενός, κατά τη μνημόνευση από τους ιερείς, φανερώνει τη ζωντανή παρουσία τους, αφού το όνομα δείχνει την ύπαρξη-παρουσία του προσώπου.
Στα τρεχάματα και στα προβλήματά μας, που μας κάνουν να βλέπουμε αγχωμένοι και κοντόφθαλμα τον κόσμο, ας σταματήσουμε λίγο για να ασχοληθούμε με τους αγαπημένους κεκοιμημένους, που περιμένουν από μας τη μνημόνευση της αγάπης μας, για ν’ ανασάνουν, να αναπαυτούν, να υπάρξουν, να ζήσουν. Και μαζί τους κι εμείς, ώστε όλοι μας να γίνουμε ένα, μέσα στην παρουσία του ζώντος Κυρίου μας που νίκησε το θάνατο δια του θανάτου κι έκαμε το θάνατο ύπνο, τους πεθαμένους κεκοιμημένους, τα νεκροταφεία κοιμητήρια.
«Μνήσθητι, Κύριε, κι ανάπαυσε πάντας τους κεκοιμημένους αδελφούς ημών, εν χώρα ζώντων».
Δεν είναι, βέβαια, τυχαία η επιλογή εκείνου του Σαββάτου και η ονομασία του ως «Ψυχοσάββατο». Την Κυριακή 23/3 ακούσαμε το «Ευαγγέλιο της Κρίσεως», όπου μας μίλησε για τη τελική κρίση των ανθρώπων. Η κρίση θα στηριχθεί στην αγάπη προς τον πάσχοντα συνάνθρωπο ως έκφραση της αγάπης μας στο Θεάνθρωπο. «Εφόσον εποιήσατε ενί τούτων των αδελφών μου των ελαχίστων, εμοί εποιήσατε» (Ματθ. 25,40).
Η κόλαση, ως άρνηση της αγάπης και βίωση του εγωκεντρισμού, γίνεται βάσανο και φωτιά που επιλέγει μόνος του ο άνθρωπος. Δεν έφτιαξε κι ούτε στέλλει ο Θεός κανένα πλάσμα του στην κόλαση.
Ο Θεός μας, ως αγάπη που δεν αλλοιώνεται και δεν εξαρτάται από τη δική μας συμπεριφορά, προεκτείνει την αγάπη Του και τη χαρίζει σε όλους είτε τον αγαπούν είτε όχι.
Έτσι, και οι κεκοιμημένοι δέχονται την αγάπη του Θεού και ευφραίνονται, ανάλογα με τη δεκτικότητά τους. Στηριγμένοι σ’ αυτή την αγάπη του Μεγάλου Θεού μας, δεόμεθα κι εμείς υπέρ «πάντων των από περάτων έως περάτων της οικουμένης κεκοιμημένων ευσεβώς ορθοδόξων χριστιανών»[1]. Η αγάπη απευθύνεται στην Αγάπη, όχι για εξιλέωση αλλά για συντονισμό, συνεργασία, ώστε όλοι να χαρούν κι όχι να φοβηθούν κατά τη Β΄ παρουσία του Κυρίου που έρχεται «κρίναι ζώντας και νεκρούς» (Σύμβολο Πίστεως).
Είναι δεδομένο ότι οι νεκροί δεν μπορούν να κάνουν κάτι για τον εαυτό τους, να μετανοήσουν, να καθαρθούν, να αγιαστούν. Ό,τι έκαναν έκαναν. Γιατί δεν έχουν πια το σώμα ενωμένο με την ψυχή. Γι’ αυτό χρειάζεται να προσευχόμαστε γι’ αυτούς στο σπίτι ιδιαιτέρως, όπως και στην Εκκλησία κοινά. Τα μνημόσυνα με τα κόλλυβα με σιτάρι παραπέμπουν στην ανάσταση και αφθαρτοποίηση των σωμάτων. Η ελεημοσύνη «για την ψυχή τους», ως έκφραση αγάπης, τους αγγίζει ως να έγινε απ’ αυτούς.
Το όνομα του καθενός, κατά τη μνημόνευση από τους ιερείς, φανερώνει τη ζωντανή παρουσία τους, αφού το όνομα δείχνει την ύπαρξη-παρουσία του προσώπου.
Στα τρεχάματα και στα προβλήματά μας, που μας κάνουν να βλέπουμε αγχωμένοι και κοντόφθαλμα τον κόσμο, ας σταματήσουμε λίγο για να ασχοληθούμε με τους αγαπημένους κεκοιμημένους, που περιμένουν από μας τη μνημόνευση της αγάπης μας, για ν’ ανασάνουν, να αναπαυτούν, να υπάρξουν, να ζήσουν. Και μαζί τους κι εμείς, ώστε όλοι μας να γίνουμε ένα, μέσα στην παρουσία του ζώντος Κυρίου μας που νίκησε το θάνατο δια του θανάτου κι έκαμε το θάνατο ύπνο, τους πεθαμένους κεκοιμημένους, τα νεκροταφεία κοιμητήρια.
«Μνήσθητι, Κύριε, κι ανάπαυσε πάντας τους κεκοιμημένους αδελφούς ημών, εν χώρα ζώντων».
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΑΤΡΩΝ κ.κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΜΕΓΑΛΗΝ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΝ 2020
ΕΛΛΗΝΙΚΗ
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΙΕΡΑ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΤΡΩΝ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΑΤΡΩΝ
κ.κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΜΕΓΑΛΗΝ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΝ 2020
Κυριακή 1 Μαρτίου (ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΙΝΗΣ)
|
7:00 π.μ.
6:00 μ.μ.
|
Ἀρχιερατική
Θεία Λειτουργία εἰς τόν Νέον Ἱερόν Ναόν τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου Πατρῶν.
Κατανυκτικός
Ἑσπερινός εἰς
τόν Νέον Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Ἀνδρέου Πατρῶν.
|
Καθαρά Δευτέρα 2 Μαρτίου
|
6:00 μ.μ.
|
Μέγα
Ἀπόδειπνον εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου Χριστιανικῆς Ἑστίας
Πατρῶν.
|
Τρίτη 3 Μαρτίου
|
6:00 μ.μ.
|
Μέγα
Ἀπόδειπνον καί Χαιρετισμοί τοῦ Σταυροῦ τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου εἰς τόν
Νέον Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Ἀνδρέου Πατρῶν.
|
Παρασκευή 6
Μαρτίου
|
7.00 μ.μ.
9:15 μ.μ.
|
Α’
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ
εἰς τόν Ἰερόν Μητροπολιτικόν Ναόν Εὐαγγελιστρίας Πατρῶν
Ἱερά
Ἀγρυπνία εἰς τόν Παλαιόν Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Ἀνδρέου Πατρῶν
(Ὄρθρος–Χαιρετισμοί–Χοροστασία στήν Θεία Λειτουργία)
|
Σάββατο 7 Μαρτίου
|
πρωί
11:00 π.μ.
6:00μ.μ.
|
Θεία
Λειτουργία εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Ἁγίων Θεοδώρων Δεμενίκων.
Ἐπιμνημόσυνος
δέησις διά τόν ἀείμνηστον εὐεργέτην τῶν Πατρῶν Θεόδωρον Τριάντην, εἰς Α’
Κοιμητήριον Πατρῶν.
Ἐκδήλωσις
εἰς Πανεπιστήμιον Πατρῶν διά τόν Ἐθνομάρτυρα Γρηγόριον Μητροπολίτην Δέρκων.
|
Κυριακή 8 Μαρτίου (ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ)
|
πρωί
|
Ἀρχιερατική Θεία Λειτουργία εἰς τόν Ἱερόν
Μητροπολιτικόν Ναόν Εὑαγγελιστρίας Πατρῶν-Λιτάνευσις τῶν Ἱερῶν Εἰκόνων.
|
6:00 μ.μ.
|
Κατανυκτικός Ἑσπερινός εἰς τόν Ἱερόν Μητροπολιτικόν
Ναόν Εὐαγγελιστρίας Πατρῶν.
|
|
Δευτέρα 9 Μαρτίου
|
7:00π.μ
6:00 μ.μ.
|
Προηγιασμένη
Θεία Λειτουργία εἰς τόν πανηγυρίζοντα Ἱερόν Ναόν Ἁγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων
Ἂνω Καστριτσίου.
Μέγα
Ἀπόδειπνο εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Νικολάου Ἀγριλιᾶς.
|
Τρίτη 10 Μαρτίου
|
6:00 μ.μ.
|
Μέγα
Ἀπόδειπνον καί Χαιρετισμοί τοῦ Σταυροῦ τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου εἰς τόν
Νέον Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Ἀνδρέου Πατρῶν.
|
Τετάρτη 11 Μαρτίου
|
6:00μ.μ.
|
Προηγιασμένη
Θεία Λειτουργία εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Βασιλείου Μαζαρακίου.
|
Παρασκευή 13 Μαρτίου
|
7:00 μ.μ.
9:15 μ.μ.
|
Β’
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ
εἰς τόν Νέον Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου Πατρῶν.
Ἱερά
Ἀγρυπνία εἰς τόν Παλαιόν Ἱ.Ν. Ἁγίου Ἀνδρέου Πατρῶν
(Ὄρθρος–Χαιρετισμοί–Χοροστασία στήν Θεία Λειτουργία)
|
Σάββατο 14
Μαρτίου
|
6:00 μ.μ.
|
Ἑσπερινός
εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Ἁγίας Παρασκευῆς Καρυᾶς.
|
Κυριακή 15 Μαρτίου (ΚΥΡΙΑΚΗ Β’ ΝΗΣΤΕΙΩΝ)
|
πρωί
|
Θεία
Λειτουργία εἰς τόν Ἱερόν Μητροπολιτικόν Ναόν Εὐαγγελιστρίας Πατρῶν.
|
6:00 μ.μ.
|
Κατανυκτικός
Ἑσπερινός εἰς
τόν Ἱερόν Ναόν Παντανάσσης Πατρῶν.
|
|
Δευτέρα 16
Μαρτίου
|
6:00 μ.μ.
|
Μέγα
Ἀπόδειπνον εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Δημητρίου Σταροχωρίου.
|
Τρίτη 17 Μαρτίου
|
7:00π.μ.
6:00
μ.μ.
|
Προηγιασμένη
Θεία Λειτουργία εἰς τόν πανηγυρίζοντα Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Ἀλεξίου Πατρῶν
(Μετόχιον Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίας Λαύρας)
Μέγα
Ἀπόδειπνον καί Χαιρετισμοί τοῦ Σταυροῦ τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου εἰς τόν
Νέον Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Ἀνδρέου Πατρῶν.
|
Τετάρτη 18
Μαρτίου
|
6:00μ.μ.
|
Προηγιασμένη
Θεία Λειτουργία εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Καστελλοκάμπου.
|
Πέμπτη 19 Μαρτίου
|
7:00 π.μ.
|
Προηγιασμένη
Θεία Λειτουργία εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Νεκταρίου Πατρῶν ( Ἑορτή Ἀγίων
Χρυσάνθου καί Δαρείας, Ὀνομαστήρια Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Κερνίτσης κ.
Χρυσάνθου).
|
Παρασκευή 20
Μαρτίου
|
7:00μ.μ.
|
Γ’
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ
εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Τιμίου Σταυροῦ Κάτω Ἀχαΐας.
|
Σάββατο 21
Μαρτίου
|
6:00μ.μ.
|
Ἑσπερινός
εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Νικολάου Νιφορεΐκων.
|
Κυριακή 22
Μαρτίου
(Σταυροπροσκυνήσεως)
|
7:00π.μ.
6:00μ.μ.
|
Ἀρχιερατική
Θεία Λειτουργία εἰς τόν Νέον Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου Πατρῶν.
Κατανυκτικός
Ἑσπερινός εἰς
τόν Ἱερόν Ναόν Παντοκράτορος Πατρῶν.
|
Δευτέρα 23
Μαρτίου
|
6:00μ.μ.
|
Μέγα
Ἀπόδειπνον εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Εἰσοδίων τῆς Θεοτόκου Φαρρῶν.
|
Τρίτη 24 Μαρτίου
|
4:00μ.μ.
6:30μ.μ.
|
Ἐκδηλώσεις
μνήμης διά τόν Ἐθνεγέρτην Ἱεράρχην Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανό εἰς Πλατείαν Ὑψηλῶν
Ἀλωνίων.
Ἑσπερινός
εἰς τόν πανηγυρίζοντα Ἱερόν Μητροπολιτικόν Ναόν Εὐαγγελιστρίας Πατρῶν.
|
Τετάρτη 25
Μαρτίου
|
7:30π.μ.
11:00π.μ.
6:00μ.μ.
|
Θεία
Λειτουργία ἐπί τῇ ἑορτῇ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ εἰς τόν πανηγυρίζοντα Ἱερόν
Μητροπολιτικόν Ναόν Εὐαγγελιστρίας Πατρῶν.
Δοξολογία
ἐπί τῇ Ἐθνικῇ Ἐπετείῳ εἰς τόν ὡς ἂνω Ἱερόν Ναόν.
Ἑσπερινός-
Μνημόσυνον Κτητόρων τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ καί τῶν Ἡρώων καί Ἀγωνιστῶν τοῦ 1821.
|
Παρασκευή 27
Μαρτίου
|
7:00 μ.μ.
9:15 μ.μ.
|
Δ’
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ
εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Ἐλευθερίου Πατρῶν.
Ἱερά
Ἀγρυπνία εἰς τόν Παλαιόν Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Ἀνδρέου Πατρῶν (Ὄρθρος–Χαιρετισμοί–
Θεία Λειτουργία).
|
Σάββατο 28
Μαρτίου
|
6:00μ.μ.
|
Ἑσπερινός
εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Δημητρίου Πέττα.
|
Κυριακή 29 Μαρτίου
|
πρωί
6:00 μ.μ.
|
Θεία
Λειτουργία εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Παντοκράτορος Πατρῶν.
Κατανυκτικός
Ἑσπερινός εἰς
τόν Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Νικολάου Πατρῶν.
|
Δευτέρα 30 Μαρτίου
|
6:00μ.μ.
|
Μέγα
Ἀπόδειπνο εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Ἀθανασίου Χαλανδρίτσας.
|
Τρίτη 31 Μαρτίου
|
6:00μ.μ.
|
Μέγα
Ἀπόδειπνον καί Χαιρετισμοί τοῦ Σταυροῦ τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου εἰς τόν
Νέον Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Ἀνδρέου Πατρῶν.
|
Τετάρτη 1 Ἀπριλίου
|
6:00μ.μ.
|
Μέγας
Κανόνας εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου τοῦ Ἐπισκοπείου Πατρῶν.
|
Παρασκευή 3
Ἀπριλίου
|
7:00μ.μ.
9:15μ.μ.
|
ΑΚΑΘΙΣΤΟΣ
ΥΜΝΟΣ εἰς
τόν Ἱερόν Μητροπολιτικόν Ναόν Εὐαγγελιστρίας Πατρῶν
Ἱερά
Ἀγρυπνία εἰς τόν Παλαιόν Ἱ.Ν. Ἁγίου Ἀνδρέου Πατρῶν (Ὄρθρος–Χαιρετισμοί–Θεία
Λειτουργία)
|
Σάββατο 4
Ἀπριλίου
|
6:00μ.μ.
|
Ἑσπερινός
εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου Καλλιθέας.
|
Κυριακή 5 Ἀπριλίου (ΚΥΡΙΑΚΗ Ε’ ΝΗΣΤΕΙΩΝ)
|
πρωί
|
Θεία
Λειτουργία εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Παντανάσσης Πατρῶν.
(Μνήμη Ἐθνοϊερομάρτυρος Πατριάρχου Γρηγορίου τοῦ
Ε’)
|
6:00 μ.μ.
|
Κατανυκτικός
Ἑσπερινός εἰς
τόν Ἱερόν Ναόν Ἁγίας Σοφίας Πατρῶν.
|
|
Δευτέρα 6
Ἀπριλίου
|
6:00μ.μ.
|
Μέγα
Ἀπόδειπνον εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Δημητρίου Ἰσώματος.
|
Τρίτη 7 Ἀπριλίου
|
6:00μ.μ.
|
Μέγα
Ἀπόδειπνον καί Χαιρετισμοί τοῦ Σταυροῦ τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου εἰς τόν
Νέον Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Ἀνδρέου Πατρῶν.
|
Τετάρτη 8
Ἀπριλίου
|
6:00μ.μ.
|
Προηγιασμένη
Θεία Λειτουργία εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Νικολάου Νιφορεΐκων.
|
Παρασκευή 10
Ἀπριλίου
|
9:00μ.μ.
|
Ἱερά
Ἀγρυπνία εἰς τόν Παλαιόν Ἱερόν Ναόν τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου Πατρῶν.
|
Σάββατο 11
Ἀπριλίου
|
6:00μ.μ.
|
Ἑσπερινός
εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Ἁγίου Γεωργίου Φράγκα.
|
Κυριακή 12 Ἀπριλίου (ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ)
|
πρωί
|
Θεία
Λειτουργία εἰς τόν Ἱερὀν Ναόν Παναγίας Ἀλεξιωτίσσης Πατρῶν. Τιμή πρός τόν Ἐθνομάρτυρα
Ἱερέα Γεώργιον, σφαγιασθέντα ὑπό τῶν Τούρκων, ἐντός τοῦ Ἱεροῦ Βήματος τοῦ
Ναοῦ.
|
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις
(Atom)
ΠΡΟΣΟΧΗ!!! ΠΕΡΙ ΜΑΡΤΥΡΩΝ ΤΟΥ ΙΕΧΩΒΑ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΑΤΡΩΝ κ.κ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
ΛΥΧΝΟΣ TV-ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΕΝΟΡΙΑ ΜΑΣ
ΚΥΡΙΑΚΗ ΣΤΗΝ ΕΝΟΡΙΑ
ΚΑΤΗΧΗΤΙΚΑ 2023-2024
ΕΛΑ ΚΑΙ ΕΣΥ ΣΤΗΝ ΠΑΡΕΑ ΜΑΣ...
ΤΡΑΠΕΖΑ ΑΓΑΠΗΣ
ΑΠΟ ΤΟ ΕΝΟΡΙΑΚΟ ΦΙΛΩΠΤΩΧΟ ΤΑΜΕΙΟ
Δημοφιλείς αναρτήσεις
-
Ὓμνον στίς εὐσεβεῖς μητέρες, ἒπλεξε ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πατρῶν κ.κ. Χρυσόστομος , ὁμιλώντας κατά τήν διάρκεια τῆς Θείας Λε... -
EΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΤΡΩΝ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ 19.11.2017 Μὲ λαμπρότητα καὶ μὲ τὴν συμμετοχὴ χιλιάδων πιστῶν ἀπ... -
Βρέθηκε καί πάλι χωμένη μέσα στά βιβλία καί τά τετράδιά της καί ἔνιωσε τό ἴδιο ὄμορφο αἴσθημα πού ἔνιωθε μπροστά στά 25 παιδικά ... -
Κατά την παρούσα εβδομάδα 24/6-30/6 στο τραπέζι μας γίνεται κατάλυσις εις πάντα. 24/6 ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ-ΓΕΝΕΘΛΙΟ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟ... -
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΤΡΩΝ ΕΝΟΡΙΑ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ & ΟΣΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΡΩΣΣΟΥ ΠΑΤΡΩΝ ΙΕΡΑ ΠΑΝΗΓΥΡΙΣ ΣΤΟ ΓΕΝΕΘΛΙΟ Τ...
Η λίστα ιστολογίων μου
ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ
Δώσε ζωή...